Aşılama kapsayıcılık hizmetleri gittikçe yükselmiş ve buna bağlı olarak aşı ile korunulabilir hastalıkların morbidite ve mortalite hızlarında belirgin düşüşler olmuştur. 22-26 Nisan 2014 tarihleri arasında düzenlenmesine karar verilen 9. Avrupa Aşı Haftası ile de bu başarılarımızın sürdürülmesi için aşılama hizmetlerinde çalışan sağlık personelinin bilgilendirilmesi,toplumun aşılama konusunda farkındalığının artırılmasını hedeflemekteyiz.

AŞI NEDİR NASIL ETKİ EDER?

Aşılar belirli bir hastalığa yakalanmadan önce sağlam ve risk altındaki kişilere ulaşıp onların bağışıklanmalarını sağlamak amacıyla yapılır. Vücutta savunma mekanizmasını uyararak hastalık etkenini tanıyan ve bu etkenle karşılaştığında onu yakalayıp yok eden koruyucu antikorların oluşmasını sağlarlar. Bu şekilde aşılanan kişi aşılandığı hastalıklara karşı bağışık yani dirençli olur. Oluşan direnç genellikle ömür boyu vücutta kalır ve hastalık etkeni ile karşılaşınca onu etkisiz kılmak için savaşır.

AŞILAR HANGİ HASTALIKLARDAN KORUR?

DaBT (karma aşı) difteri, boğmaca ve tetanozdan, polio aşısı çocuk felcinden, hepatit B aşısı Hepatit B’ye bağlı B tipi sarılık,siroz ve karaciğer kanserinden,hepatit A aşısı A tipi sarılıktan, suçiçeği aşısı suçiçeği hastalığından,Hib aşısı H. İnflüenza tip b’ye bağlı menenjit , zatürre ve ortakulak iltihaplarından, BCG aşısı veremden,KKK(Kızamık-Kabakulak-Kızamıkçık) aşısı kızamığa bağlı zatürre, orta kulak iltihabı ve SSPE (subakut sklerozan panensefalit) hastalığından, doğumsal kızamıkçık sendromu ve kabakulaktan, Konjuge Pnömokok aşısı ise zatürre, beyin iltihabı ve kan zehirlenmesinden korur.

AŞILAR KAÇ KEZ UYGULANMALIDIR?

Aşılarını uygun sayıda ve uygun aralıklarla almış çocuklar yeterince korunmuş olurlar. Uygulanan aşılar kişilere özel aşı kartlarına kaydedilmeli, bu aşı kartları ise mutlaka saklanmalıdır.

AŞININ ZAMANINDA YAPILMASI ÖNEMLİ MİDİR?

Aşıların zamanında ve uygun aralıklarla yapılaması çok önemlidir. Ancak aşı takviminde belirtilen aralıklara göre aşıları tamamlanamamış çocuklarda önceki aşı dozlarının tekrar yapılmasına gerek yoktur. Aradan uzun bir süre geçmiş olsa bile ,aşılamaya bırakılan yerden devam edilir, eksik aşılı çocuk belirlendiğinde,yaşına uygun olarak aşıları tamamlanır.

AŞI YAPILMAZSA NE OLUR?

Aşı ile önlenebilir hastalıkların sıklığı artar. Aşılanarak bağışık hale gelmiş bireylerin oluşturduğu toplumlar, hastalıkların yayılmasına karşı direnç gösterirler. Bu yolla henüz aşılanmamış , aşılanmaya engel oluşturan bir hastalığı olanlarda korunmuş olur.

KİMLER AŞILANMALIDIR?

Bütün çocuklar doğar doğmaz takvime uygun bir şekilde aşılanmaya başlanmalıdır. Aşılar sadece çocuklar için değildir. Birçok erişkin aşıyla kolaylıkla önlenebilen hastalıklar nedeniyle sakat kalmakta yada ölmektedir.bu nedenle her genç, yetişkin ve yaşlı kimse bağışıklamadan yararlanmalıdır. Bu nedenle çocuklar değil bağışık olmayan tüm yetişkinler yaşlarına uygun olarak tetanoz, difteri, grip, pnömokok hastalıklarına karşı aşılanmalıdır. Bazı hastalıklar için risk grubunda kabul edilen erişkinler sağlık kuruluşlarına başvurarak yapılması gereken aşılar konusunda bilgi edinmeli ve aşılanmalıdır. Hastalıklar açısından riskli ülkelere seyahat edecekler ise bölgenin özelliğine göre gerekli aşıları yaptırmalıdırlar.

Ülkemizde yaşlı nüfusun giderek artmasıyla, kronik hastalıklarda da (kalp, akciğer, böbrek hastalıkları, şeker vb.) buna bağlı bir artış meydana gelmekte olup bu durum erişkin bağışıklamasının giderek daha da ön plana çıkmasına neden olmaktadır. Bu nedenle erişkinlerde kendileri için uygun aşılama şeması konusunda mutlaka bir hekime danışmalıdır.

Aşılar Nerede Uygulanır? Ücretlimidir?

Aşı uygulamaları aile sağlığı merkezlerinde ve hastanelerde yapılmaktadır. Aşı takviminde yer alan aşılar Sağlık Bakanlığı kurum ve kuruluşlarında ücretsiz olarak uygulanmaktadır.

Grip aşısı, Polisakkarit Pnömokok aşısı ve Hepatit A aşısı SUT (Sağlık Uygulama Tebliği)’da belirtilen risk guruplarına göre sosyal güvenlik kurumu tarafından ödenmektedir.

Son Olarak;

‘Herşeyin Başı Sağlık,Sağlığın Başı Aşı’

AŞILANIN, ÖNLEYİN, KORUNUN DİYORUZ