GEREKÇE

Âşıklık, toplumumuzda çok eski çağlardan günümüze kadar yaşatılmış bir gelenektir. Âşıklık geleneği, kültür varlığımızın önemli bir bölümünü oluşturmaktadır. Kendine özgü icra töresi, geleneğe dayalı yapısı, âşık olmak, âşıklığı sürdürmek için uyulması gereken kuralları olan bir gelenektir.

Bu geleneğin en önemli öncülerinden olan âşıklık geleneğinin son büyük ustalarından Murat Çobanoğlu, hak etmediği bir ilgisizliği yaşıyor.

Murat Çobanoğlu, Kars, Ardahan, Artvin ve Batum’un işgali sırasında "can sağ iken yurt vermeyiz düşmana" diyerek, işgale karşı direnişin önderliğini yapan Âşık Şenlik’in çıraklarından Âşık Gülistan’ın oğludur.

Bizim de hemşerimiz olan halk ozanı Çobanoğlu’nun doğduğu ve yaşadığı yöre, türkülerin, destanların ve ağıtların içerisinde olduğu, önemli tarihî olayların anlatıldığı, zengin bir kültür birikimine sahiptir. Bu değerlere sahip çıkmak toplumlar için ayrı bir zenginliktir.

Murat Çobanoğlu kültür mirasımıza sahip çıkmak adına, 1971 yılında Çobanoğlu âşıklar kahvehanesini işletmeye açmış, “Çobanoğlu Gazinosu” Kars’ta bir “Âşıklar Okulu” işlevini üstlenmiştir. Bu mekâna gelen âşıklık adayları burada sazı, sözü, türküyü kavramış, şiir türlerini öğrenmiş, âşıklığa başlamışlardır.

İşletmesini kendisi üstlendiği gibi bu kahvehane Kars Âşıklık geleneği için çok uzun zaman hizmet ederek bir nevi okul vazifesi de yapmıştır.

Ne yazık ki, ‘Âşıklar Okulu’ ve ‘Çobanoğlu gazinosu’ olarak faaliyet gösteren, ramazan aylarında iftar ile sahur vakitleri arasında Halk ozanlarının katıldığı programların yapıldığı, merhum Âşık Murat Çobanoğlu’nun adı ile tanınan kahve, işletme sahibi tarafından iş yapamadığı gerekçesiyle satılığa çıkarıldığını üzülerek öğrenmiş bulunmaktayız.

Kars’ın ilk devlet sanatçısı unvanını taşıyan Murat Çobanoğlu’nun, manevi hatırasına bir saygının gereği olarak; kültürümüze kazandırdığı değerleri yaşatmak, tanıtmak ve gelecek kuşaklara aktarmak için “Âşıklar Okulu veya Çobanoğlu Gazinosu” olarak anılan mekânın, devletimiz tarafından satın alınarak, müzeye dönüştürülmesini teklif ederiz.

KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI TEŞKİLAT VE GÖREVLERİ

HAKKINDA KANUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA

DAİR KANUN TEKLİFİ

MADDE 1- 4848 Sayılı Kültür ve Turizm Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.

“EK MADDE 1- Halk ozanımız ve Devlet Sanatçısı olan merhum Murat Çobanoğlu’nun kültürümüze kazandırdığı değerleri yaşatmak, âşıklık geleneğini yeni kuşaklara tanıtmak ve aktarmak için Kars ilimizde Murat Çobanoğlu adlı bir müze kurulmuştur.”

MADDE 2- 4848 sayılı kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.

“GEÇİCİ MADDE 9- Bu kanunun ek 1 inci maddesi kapsamında kurulan MURAT ÇOBANOĞLU müzesinin Kars ili merkezde bulunan daha önce kendisi tarafından işletilen Kaleiçi Mahallesi, Ozanlar Sokak üzerinde bulunan halk arasında “Çobanoğlu Gazinosu” olarak bilinen yerde açılması ve teşhir işlemleri en geç altı ay içinde bakanlıkça yapılır.”

MADDE 3- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 4- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.