Serhat Kalkınma Ajansı (SERKA), Kars, Ağrı, Ardahan, Iğdır ve komşu illerle bağlantılı olarak yürüyüş, bisiklet, manzaralı araç turu, cip safari, parkurları ile açık hava faaliyetlerinin yapılacağı kültür ve inanç turları için rota belirleme çalışması başlattı.

SERKA Genel Sekreteri Dr. Hüseyin Tutar, KHA muhabirine yaptığı açıklamada, Ajans’ın, serhat illeri olan Kars, Ağrı, Ardahan ve Iğdır’da faaliyet gösterdiğini, bu illeri bir bölge olarak tasavvur etmek ve bunların değerlendirilmemiş olan tüm potansiyellerini ortaya çıkarmak için rota belirleme çalışması başlattıklarını söyledi.

Ajans olarak yapılan faaliyetlerin ana çerçevesini “bölgesel kalkınma” konsepti olduğunu belirten Tutar, bölgenin coğrafi yapısı, kültürü, tarihi, stratejik konumu dikkate alındığı zaman potansiyel ana unsurların ortaya çıktığını ve bunların başında da turizmin geldiğini ifade etti.

Anadolu’ya ilk giriş güzergahı olan ve Selçukluların Anadolu’yu fethetmeye gelirken bu bölgeyi kullandığını, Ermeni, Gürcü ve Ruslara ait eserlerin bulunduğu, serhat illeri bölgesinin uygarlığın kesişim noktası olduğunu kaydeden Tutar, şunları kaydetti:

“Bu bölgesel kalkınma kanunu bizim için referans bir kavramdır. Bu yapmış olduğumuz tüm faaliyetler bu bölgesel kalkınma hedeflerimizi yapmak için gerçekleştirmiş olduğumuz amaçlardır. SERKA serhat illerimiz, Kars, Ağrı, Ardahan ve Iğdır’da faaliyet göstermektedir. Bizim üzerimize düşen bu illerimizi bir bölge olarak tasavvur etmek ve bunların değerlendirilmemiş olan tüm potansiyellerini ortaya çıkarmaktır. Dolayısıyla biz aslında bölgemizin şu anki mevcut durumundan hareketle gelecekte nasıl bir bölge tasavvur ediyoruz, nasıl bir bölge olmasını istiyoruz. Bir yere varmak için nasıl bir bölge olmasına dair tasavvurumuz varsa bu tasavvurun bölgesel gerçeklere dayanması gerekir. Dolayısıyla biz bölgemizin coğrafya yapısını, kültürünü, tarihini, stratejik konumunu dikkate aldığımız zaman bölgemizin potansiyel ana unsurları ortaya çıkmaktadır.

Bölgemizin potansiyel ana unsurlarının başında turizm gelmektedir. Turizmin ardında yatan temel faktör şudur: haritaya baktığımız zaman az önce saydığımız iller nasıl bir stratejik konuma sahip diye baktığımız zaman şunu çok rahat bir biçimde görebilirsiniz. Kafkaslardan bakış açısıyla bir koridor çizerseniz aşağıya doğru kuzey-güney istikametinde bizim bölgemiz bir kesişim noktasıdır. Aynı şekilde Çin, Orta Asya, İran aracılığıyla bizim bölgemize giriş yaptığınız zaman, Anadolu ve Anadolu’dan da Avrupa’ya gidişat doğu-batı istikametinde bir hat çizdiğiniz zaman yine karşınızsa Serhat illeri meydana geliyor. Zaten bu coğrafik konumunun vermiş olduğu stratejik konum bize çok büyük fırsatlar veriyor. Şimdi bu böyle olduğundan dolayı doğal olarak bir çok kavim Anadolu’ya ilk giriş noktası olarak bizim bölgemizi tasavvur etmişlerdir. Bunların başında Selçuklular Anadolu’yu fethetmeye gelirken biliyorsunuz bu bölgeyi kullanmışlardır.

Yine bu bölgede Ermenilere, Gürcülere, Ruslara ait eserler vardır. Uygarlığın kesişim noktasında yani diyebiliriz ki Anadolu’ya geçmek isteyenlerle bunları geçirmek istemeyenlerin ettiği mücadele bölgesi serhat illeridir. Bu bağlamda düşündüğümüz zaman ipek yolu üzerinde bulunan bir çok medeniyetin geçit noktasındaki bölgenin doğal olarak her gelen toplum kendi izlerini bırakmıştır. Bu izlerin ister askeri anlamda baktığımız zaman bir çok tabyanın, savaş malzemelerinin, enstrümanlarının, soyut ve somut olan birçok kültürel mirası burada görebilirisiniz. Örneğin, Ani kentini ticari anlamda görebilirsiniz, Selçuklulardan kalma yapıları görebilirsiniz. Bu bölgeyi bizim açımızdan kültürel temasın ve diğer komşu ülkelerle ve bölgelerle kültürel sürekliliğin devamını sağlayan bir bölge olduğunu görüyoruz. Bu bağlamda birçok tarihi eserin burada olduğunu görüyoruz. Şimdi biz serhat illerinin bu potansiyeline baktığımız zaman bunun turizme kazanılması gerektiğini düşünüyoruz. Bu, turizm aracılığıyla bir kalkınmadır.

Yani turizmi bir araç olarak kullanıp, insanlarımızın yaşam kalitesinin arttırılmasını sağlamak için turizmi bir enstrüman olarak kullanıyoruz. Burada turizm için ne yapıyoruz diye baktığımız zaman, tur operatörlerini getiriyoruz, bu işin uzmanlarını getiriyoruz ve bölgemizi gezdiriyoruz. Gezdirdikten sonra sorun nedir, nereden başlayabiliriz, bölgemizdeki bu kadar zenginliği nasıl tanıtabiliriz, nasıl bir yol haritası çizebiliriz ve turizm payından bölgemiz nasıl daha fazla istifade eder diye baktığımız zaman tur operatörlerinin en önemli savundukları görevleri başında diyorlar ki bize rotaları çıkarmalısınız. Yani insanlar gelip burada yürüyüş rotalarını çıkarmalısınız, kültür envanterini çıkarmalısınız, kültür rotalarını çıkarmalısınız, gastronomiyle ilgili mekanları belirlemelisiniz, levhalar koymalısınız, tabelalar koymalısınız…vb. Bu bağlamda bize verilmiş olan bu tavsiyelerin tümünü dikkate alıyoruz ve kayıt altına alıyoruz. Dolayısıyla bizim çalışmalarımız bu dört ilde planladığımız ve Eylül ayında hayata geçirdiğimiz bu rotaların çıkarılması projesi dört il için geçerlidir. Fakat bunun iki boyutu vardır:

1- Bölge içinde rotalar, 2-Bölgenin dış diğer bölgelerle bağlantısının sağlanacağı rotalar. Örneğin, Erzurum-Kars rotalarını dikkate alacağız. Daha sonra Kars-Ardahan-Artvin koridorunu çıkaracağız. Yine Kars-Iğdır-Doğu Beyazıt-Ağrı-Van rotalarını çıkaracağız. Dolayısıyla burada iki tane iç içe geçmiş bir süreci görüyoruz. Bölge içindeki rotalar ondan sonra da bölgenin dış bağlantılarını sağlayacak rotalar. Biz tüm bu süreçlerin hepsinin haritalara dökülmesi, materyal haline gelmesi ve bir turist geldiği zaman çok rahat bir biçimde elinde broşürü olacak, rehberi olacak nereye gittiğini bilecek, nerede ne var tüm bunların hepsini bilebilmesi için böyle bir adımı başlatmış bulunuyoruz. İlk adımımızı Sarıkamış’ta başlattık. Sarıkamış’taki Belediye Başkanlığımızla, Kaymakamlığımızla ve oradaki turizmcilerle irtibat halindeyiz. Özellikle Kamuran Bey’in çok büyük katkıları oldu. Kendisine huzurlarınızda çok teşekkür ediyorum. Burada yerel sahiplenme duygusuyla biz bu işi başardığımız zaman, tabelaları diktiğimiz zaman artık çok rahat bir biçimde insanlarımız emniyet içerisinde nereden geldiklerini nereye gideceklerini çok rahat bir biçimde bulabilirler.

Bu bağlamda bu çalışmalarımız bu bakış açısına oturuyor ve bizim zaten bölge planımızda da mevcuttur. 2011 yılı çalışma programımızda mevcuttur. Dolayısıyla 2012 yılının Ekim ayında dört ilin tüm rotalarını çıkarmış olacağız. Bu rotalar etap etaptır. Örneğin Sarıkamış’ın rotaları biter bitmez haritalarını tabelalarını vs. hemen devreye sokacağız. En sonda da bölgesel rotalar çıkmış olacak. Bölgesel rotalara ulaşmamız esastır. Yani küçük adımlarla büyüyerek bölgesel rotaları çıkarmış olacağız.”