Kadınların yoksulluktan daha fazla etkilendiği gerçeğinden hareketle oluşturulan ‘eşi vefat etmiş kadınlar için Sosyal Yardım Programı Geliştirilmesin Yönelik Araştırma Projesi’’ Boğaziçi Üniversitesi ile işbirliği içerisinde 2011 yılı Şubat ayında tamamlandı.

Proje kapsamında, 3294 sayılı Kanun kapsamındaki eşi vefat etmiş kadınların tahmini sayısı ortaya çıkarıldı. Bu kapsamdaki kadınların sosyo-ekonomik durumları tespit edildi ve yoksunluk / yoksulluk durumu, yaş grupları gibi değişkenler çerçevesinde muhtaçlık durumlarına göre gruplandırma yapıldı.

Araştırma sonucunda eşi vefat etmiş kadınların büyük çoğunluğunun eşleri vefat ettikten sonra gelir kaybı yaşadığı görüldü. Türkiye genelinde tahmini olarak eşi vefat etmiş kadınların yaklaşık 150 bininin gelir yoksulluğu ile karşı karşıya olduğu ortaya çıktı.

Söz konusu eşi vefat etmiş kadınlara yönelik düzenli sosyal yardım programı, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığına bağlı bu projelerin temel amacı eşi vefat etmiş ve eşinden boşanmış kadınların toplumsal yaşam ve geçim biçimlerini ve ilişkilerini inceleyerek, bu doğrultuda kapsamlı bir politika öneri paketi oluşturulacak.

Konuyla ilgili açıklama yapan Sosyal Hizmetler İl Müdürü, Akın Oktay, “Yaşları, aile kompozisyonları eğitim, çalışma ve gelir durumları, yaşadıkları yerlerin coğrafi sosyo / ekonomik ve kültürel nitelikleri gibi birçok bakımından farklı yaşam biçim ve ilişkilerin sahip olan eşi vefat etmiş ve eşinden boşanmış kadınları homojen bir grup olarak ele almak mümkün değildir. Eşi vefat etmiş ve eşinden boşanmış kadınlar benzer sorunlarla karşı karşıya kaldığı gibi birbirinden oldukça farklı özellikleri nedeniyle farklılaşan sorunlarla da baş etmek zorunda kalmaktadır Örneğin, çocuklarıyla birlikte yaşam mücadelesi vermek durumda kalan kadınlarla, çocuksuz ve genç yaşta eşi vefat etmiş ya da boşanmış kadınların hem ortak hem de farklı sorunları mevcuttur.” dedi.

Oktay şöyle konuştu: “Türkiye’de eşi vefat eden ve boşanan kadınların büyük bir çoğunluğunun geçmiş yaşamların göre önemli bir gelir kaybına uğradıkları ve bir bölümünün yoksulluğa düştüğü bir gerçektir. Bu grup kadınlar içinde desteğe ihtiyacı olanlar, yoksulluk çerçevesin üzerinden sosyal yardım programlarına ilişkilendirilirken diğer birçok ülkede yalnız anne ve geçim sorumluluğunun kadının üzerinde olduğu haneler olgusu üzerinden konu edilmektedir. Bu araştırma, söz konusu ikili yapılı görmezden gelmeden ancak bu yapıyla sınırlı da kalmadan eşi vefat etmiş ya da eşinden boşanmış kadınların karşı karşıya kaldıkları sorunları ortaya çıkarmayı ve bu sorunların üstesinden gelmelerini sağlayacak politika önerilerinde bulunmayı hedeflemektedir. Bununla birlikte refah rejimleri ve toplumsal cinsiyet eşitliği çerçevesinden hareketle eşi vefat etmiş ya da eşinden boşanmış kadınların toplumsal konum ve ekonomik durumları üzerine değişik ülkelerde yapılmış çalışmaların bir derlemesi sunulması. Aynı zamanda, araştırmaların kuramsal çerçevesini oluşturan yapabilirlik yaklaşımı irdelenmekte ve bu kuramsal çerçeve eşi vefat etmiş ya da eşinden boşanmış kadınların durumuyla ilişkilendirilip söz konusu problemlerin çözümü için çalışmalar yapılacaktır.”