1992 yılın Şubat ayının 25 `den 26`na keçen gece Ermeni silahlı birlikleri ve eski Sovetler Birliğin'e ait olan ve o dönemde Dağlık Karabağ'ın Hankendi kentinde bulunan 366. alayın katılımıyla yedi bine kadar Azerbaycanlı nüfusun yaşadığı Hocalı şehrine 5 yönden saldırdılar (saldırı sırasında kentte yaklaşık 3 bin kişi yaşıyordu). O zamana kadar Hocalı şehri artık dört aydan fazlaydı ki, tam abluka durumunda olduğundan gida sarıdan ciddi sıkıntı çekiyordu. Kentte çok sayda hastalar, yaralılar, ihtiyarlar, kadınlar ve çocuklar vardı. O gece Hocalı şehri yerle bir edildi. Silahsız sivil nüfus toplu olarak katliama maruz kaldı - çocuklar, kadınlar, ihtiyarlar, hastalar olmadık vahşetle yok edildi. Ermeniler Hocalı soykırımını gerçekleştirdiler. Bu vahşi saldırıda amaç kentin bütün halkını yok etmekti. Ancak sırf tesadüfler sonucunda pek Hocalı sakini tarihe tanıklık etmek için sağ kaldı. Hocalı soykırımı sonucunda 613 kişi hayatını kaybetmiş, 1000 'den fazla sivil sakin kurşun yarası alarak sakatlanmış, 1275 kişi rehin alınmıştır. Bunlardan 150 kişinin kaderi bugüne kadar belli değildir. Katl edilenlerin 106 kadın, 63. çocuk, 70 ise yaşlıydı. Sakat olanlardan 76 kişi ergenlik yaşından küçük çocuklardır. Bu katliam sonucunda 8 aile tamamen yok edilmiş, 25 çocuk anne ve babasını, 130 çocuk ise ebeveynlerinden birini kaybetti. Şehit olanlardan 56 kişi vahşice canlı olarak yakılmış, kafa derileri soyulmuş, kafaları ve diğer vücut organları kesilmiş, gözleri çıkarılmış, hamile kadınların karnı süngü ile delik deşik edilmiştir. Düşünmesi bile korkunç bu olay, XX yüzyılın sonunda dünyanın gözü önünde gerçekleşmiştir. Fakat dünya bilib haberdar olmalıdır ki,  sadece azerbaycanlılara karşı değil, tüm insanlığa karşı işlenmiş bu tarihi katliamın organizatörü ermeni milliyetçiliğidir. XX yüzyılın en dehşetli faciaları varsayılmış Hatın, Hiroşima, Nagazaki, Sonqmi, Liditse gibi insan felaketleri arasında Hocalı soykırımı da eklenmiştir.

ABD'nin West Virginia eyaleti Parlamentosunun Temsilciler Meclisi'nde Hocalı faciası ile ilgili karar kabul edilmiştir. Kararda Hocalı'da işlenen katliamın 1988 yılından Azerbaycan'ın Dağlık Karabağ bölgesinde Ermeni askeri güçleri tarafından gerçekleştirilen saldırının bir parçası olduğu belirtilmiştir. Bundan önce ise Kaliforniya, Massachusetts, Texas, New Jersey, Meyn, New Meksika, Arkansas, Corci, Oklahoma, Tennesi, Pensilvanya, Connecticut, Florida, Mississippi eyaletlerinin parlamentolarında da uygun kararlar kabul edilmiş, Hocalı'da katliam çıkaranların sorumluluğa alınması talep edilmiştir.

Artık Kanada, Meksika, Kolombiya, Peru, Pakistan İslam Cumhuriyeti, Bosna Hersek, Romanya, Çek Cumhuriyeti ve Ürdün'ün parlamentoları Hocalı soykırımını tanımışlar.

Bir daha beyan ediyoruz ki, Hocalı faciası uluslararası hukuk ilkelerine göre soykırımıdır. Ermenistan, sorunla ilgili kabul edilmiş uluslararası belgelerin hükümlerini yerine getirmeli, Azerbaycan'ın toprak bütünlüğü sağlanmalı, Azerbaycanlı esir ve rehineler serbest burakılmalı, mülteci ve zorunlu göçmenlerin bozulmuş hakları geri kazanılmalı, onlar kendi yurtlarına geri dönmelidirler.

Azerbaycan Kars Başkonsolosluğu