OKTAY AKTAŞ

“ BİR KERE YÜKSELEN BAYRAK BİR DAHA İNMEZ. “

                                     Mehmet Emin RESULZADE

Kara ve Kanlı 20 Ocak 1990 olayları Azerbaycan Türkleri için bir facia olduğu kadar bağımsız devlet olma yolunda şerefle atılmış kahramanca bir adımdır. 1990 yılı 19 Ocak’ı 20 Ocak’a bağlayan gece Azerbaycan halkı Sovyet rejimi tarafından acımasız şekilde katliama maruz tutulmuştur. Bu kanlı Olaylar, Başta Türkiye ve Azerbaycanlı Türklerin kalplerinde de derin izler bırakmıştı.

Hiç şüphesiz ki, 1990 yılı 20 Ocak’ta Bakü’de yaşanan olayları Karabağ’daki Ermeni saldırısından ayrı tutmak doğru olmazdı. Çünkü Azerbaycan bu dönemde komşusu Ermenistan’ın saldırılarına hep maruz kalmıştır.

Nitekim 1988 sonlarına doğru doruk noktasına çıkan miting meydanlarında toplanan yüz binlerce kişi Azerbaycan’ın komünist yönetimin Karabağ konusunda cesaretli adımlar atmasını talep etmekteydiler.

Azerbaycan komünist yönetim Ermenilerin bir çok bölgede Azerbaycan halkına karşı giriştiği saldırılar karşısında seslerini çıkaramaz olmuştu. Çünkü Sovyet yönetimi Ermenilere destek vermekteydi. Gün geçtikçe bölgede bulunan Azerbaycan Türklerinin can ve mal güvenliğini sağlayamaz duruma dönüşmüştü.

Bunların sonucunda Azerbaycan Aydınları bir araya gelerek ülkenin gidişatının iyi olmadığını ve komünist yönetimin yetersiz ve görevini yapmaktan aciz olduğu konularında fikir birliğine varmış ve bu konuda halkı uyarma zamanının geldiğini ve artık bir şeylerin yapılmasının zamanının geldiğini belirtip yönetimden derhal Azerbaycan halkının can ve mal güvenliğini sağlamasını istemişlerdir.

1989 yazında Azerbaycan Halk Cephesi’nin kurulmasıyla gelişmeleri ve Halk Cephesi kurulduğu günden itibaren Azerbaycan halkının büyük desteğini arkasına alarak hem mevcut komünist yönetimini çok zor durumda düşürmüştür.

Zor durumda kalan Azerbaycan komünist yönetimi 1990 yılının 20 Ocak Azerbaycan tarihinde SSCB’nin Azerbaycan Halk Cephesine yönelik askeri saldırısı bundandır. Amaç hem halk Cephesine hem de Azerbaycan halkının tamamına gözdağı vermektir.

Çünkü cezalandırılacak belirli kişiler yoktu. Her ne kadar Halk Cephesinin yöneticileri ve bir lideri vardıysa da Halk Cephesi tüm Azerbaycan halkını temsil ediyordu. O zaman tüm Azerbaycan halkına gözdağı verilmeliydi.

Çünkü Halk Cephesi Azerbaycan için bağımsız devlet olmayı amaç edinmiş ve 28 Mayıs 1918’de olduğu gibi yine ve yeniden Azerbaycan Cumhuriyeti’ni kurmayı hedeflemiştir. Tüm Azerbaycan halkının da isteği de budur.

Nitekim müdahalenin komutanı olan, aynı zamanda SSCB Savunma Bakanı olan Dimitri Yazov, müdahalenin amacının Halk Cephesini dağıtmak olduğunu resmen açıklamıştı.

Azerbaycan devlet televizyon ve radyo binasının elektrik trafosu KGB tarafından19 Ocak’ı 20 Ocak’a bağlayan gece patlatılmıştı.

19 Ocak 1990 tarihinde gece yarısına yakın saatlerde ateş açarak ilerleme emri alan ve çoğunlukla Rusya’da yaşayan Ermenilerden oluşan Sovyet özel askeri birlikleri 20 Ocak sabahına doğru silahsız sivil halka hücum ederek 143 kişiyi vahşice şehit edilmiş çok sayıda kadın, çocuk ve ihtiyarlar da vardı), 611 kişiyi sakat kalacak şekilde ağır yaralamıştır. 841 kişi Sovyet rejim tarafından hapse atılmıştır.

Azerbaycan, halkını, korkutmak, yıldırmak, yıkmak, eli silahsız insanları otomatik silahlarla tanıyarak tanklarla ezerek öldürmek kolaydır. Yalnız orada kalıcı olabilmek için bunlar yetersizdir.

Nitekim daha 20 Ocak 1990 sabahı 2. Milyonu aşan Azerbaycan halkı insan seli oluşturarak şehitlerine sahip çıkmış, ve Azerbaycan halkı caddelerde korkusuzca çıkarak işgalci ordunun Azerbaycan'ı terk etmesini hep bir ağızdan haykırmıştır.

Böylece 1990 yılı 20 Ocak Azerbaycan tarihinde kazanılmış ve Kanla yazılan zaferin adıdır. Azerbaycan Türk halkının içten ve kendiliğinden oluşan Halk Cephesinin amacı askeri müdahalelere rağmen başarıya ulaşmıştır.

Kars’ta bizler de bu vahşeti kınayan bir miting için beş kişilik tertip komitesi oluşturduk. Bu kişiler:

1. Rahmetli Ecz. Mustafa MURATOĞLU, 2. Rahmetli Av. Orhan AKÜZÜM, 3. Rahmetli Nurettin GÖKTAŞ, 4. Av. Günay Aksak ÇELİK, 5. Oktay AKTAŞ'dan oluşmaktaydı.

20 Şubat 1990 tarihinde Kars Halkı ile beraber bizlerde Kars’ta çok büyük bir miting yaparak Azerbaycan Halkının yalnız olmadığını gösterdik. Kars’ta Işıklı Caminin Ahundu olan rahmetli Aziz UTAR tarafından 40 gün Yas ilan ederek Bakü de vahşice öldürülenler için yas tutulması için Cuma hutbesinde açıklama yapıldmıştı.

Tüm şehitlerimize Allahtan rahmet dilerim…