Sayın Başkan, saygıdeğer milletvekilleri; Kalkınma Bakanlığının bütçesi üzerine söz aldım, hepinizi saygılarımla selamlıyorum.

Saygıdeğer milletvekilleri, yaklaşık üç yıl önce İngiltere’nin en çok satılan gazetelerinden bir tanesinde okuduğum bir makaleyle sözlerimi sürdürmek isterim. Bu makale, Ermeni asıllı bir Amerikalı sanatçının atalarının gelmiş olduğu toprakları araştırması üzerine yapılmış bir makaleydi. Şöyle diyor: "Bu Ermeni sanatçının atalarının doğduğu topraklar Kars’ın Rusya sınırındaki Karakale köyü. Gittik gezdik, bu köyde hâlâ o atalarının yaşadıkları zamanlardaki, taa Orta Çağ zamanlarındaki tablodan pek fazla bir değişiklik olmadığını gördük." Bunu başkaları okuduğu zaman belki çok fazla etkilenmeyebilirler ama bölge kendi bölgemiz, köy kendi köyümüz, yöre kendi yöremiz olduğu için bizde çok fazla değişik duygulara sebep oldu. Neydi buradan çıkarılması gereken sonuç? Bu topraklarda altı yüz yıl önce ne varsa çok fazla değişmeden bugüne kadar maalesef gelmişti. Neydi bu periferideki fark edilmemişliğin, garibanlığın, yoksulluğun sebebi, bunun üzerine düşünmek gerektiğini düşündüm.

Saygıdeğer milletvekilleri, bence şuydu: Bu bölgenin insanı cahil değildi, tembel değildi, Allah’ın onlara bir kaderi değildi, sadece şuydu: Merkeziyetçi bir kafa vardı, Ankara’daydı, İstanbul’daydı; Kars, Ardahan, Erzurum, Rize, Edirne hakkındaki kararları alıyordu ama oraların şartlarını, oraların iklimini, oraların ihtiyaçlarını bilmekten ve benimsemekten uzaktı, hiçbir zaman da o kadar bir yakınlık sağlayamadı.

Bir düşünün, siz ülkenin bir ucunda yaşıyorsunuz, Antalya’da bir proje geliştiriyorsunuz ve Ankara’dan aldığınız kararlarla, merkeziyetçi bir zihniyetle, bunun aynısını Kars’a, Edirne’ye yapmaya kalkıyorsunuz ve orada insanınızın beklemiş olduğu sonuçları da almayı umut ediyorsunuz. Bu, hayalden öteye gidecek bir tavır olmasa gerek.

Ülkemiz yüz yıllarca bu sıkışmışlığın sıkıntılarını çekmeye devam etti. Ne zamana kadar? Bölgesel kalkınma planlarının yapılmış olduğu günlere kadar. Bu, çok uzun bir geçmişe ait bir olay değil. AK PARTİ’yle beraber başlayan bir zihniyet değişikliği sonucunda, merkezden karar verilen bir ülke yerine, insanı merkeze alan ama gelişmeyi kırsaldan ve taşradan, periferiden başlatan bir anlayışa geçilmesiyle başladı. Bunun altyapısını oluşturmak üzere saygıdeğer milletvekilleri -tabii, bir şeyleri planlayabilirsiniz ama- oraları bilen, o bölgelerden bilgiler getiren, planlayan, bunu hazırlayan, sonuçlarını denetleyen, insanların hayatında ne gibi değişikliklere sebep olduğunu araştıran kurumlarınız olması lazım.

Özellikle 10’uncu Kalkınma Planı planlanırken, ülkemizde artık, eskiden olmayan ciddi hedefler konulmaya başlandı. Neydi bunlardan bir tanesi saygıdeğer milletvekilleri? Aşağı yukarı 2018’in sonunda kişi başı 16 bin dolar gelir, 1,3 trilyon millî gelir, ortalama yüzde 5,5’lik bir büyüme ve 4 milyon yeni istihdam. Nasıl yapacaksınız bunları Ankara’dan, nasıl yapacaksınız bunları eski merkeziyetçi kafayla? İşte bunların önünü kesecek olan, ülkenin planlanan gelişmeleri sürdürmesinin önünü açacak olan en önemli şeylerden bir tanesi, saygıdeğer milletvekilleri, Kalkınma Bakanlığının, eskiden olmayan bir duygu ve düşünceyle, yönetim tarzıyla ve tavırla bölgesel kalkınma ofislerini, programlarını başlatması ve bölgelerde kalkınma ajanslarını harekete geçirmesidir.

Bu karar mekanizmaları artık, bu bölgesel ofislerin, kalkınma ajanslarının bulunduğu yerlerde kararlaştırılacak, bölgelerin potansiyelleri ortaya çıkarılacak, oranın ihtiyaçları belirlenecek, efendim, rasyonel yatırımlar yapılacak, sonuçları tespit edilecek ve çıktıları alınacak. Toplumdaki yaşamın, o bölgelerdeki yaşamın nasıl değiştiği ve bu yatırımların nasıl etkilerinin olduğu ortaya çıkarılacak. Ve sonra düzensiz harcama ve insanımızın ihtiyaçlarını asla karşılamayan yatırımların da önüne geçilmiş olacağını düşünüyor, Kalkınma Bakanlığının bütçesinin hayırlı olmasını diliyor, saygılar sunuyorum.