Öğretmenevi’ndeki toplantıya Köy-Koop Genel Başkanı Genel Başkanı Yakup Yıldız, Köy-Koop Genel Başkan yardımcısı Mehmet Varol, Köy-Koop yönetim kurulu üyesi Mahmut Barış Aydın, Köy-Koop Proje Koordinatörü Fevfik Fikret Cengiz, Köy-Koop Kars Birlik Başkanı Hakan Ocak, Başkan yardımcıları Musa Haliloğlu, Şemistan Musabi ve Kafkas İşadamları Derneği üyesi Güven Akdeniz katıldı.

Köy-Koop Genel Başkanı Genel Başkanı Yakup Yıldız, Köy-Koop’la ilgili şunları söyledi:

KÖY-KOOP MERKEZ BİRLİĞİ

Köy Kalkınma ve Diğer Tarımsal Amaçlı Kooperatiflerin merkezi kuruluşudur. Tarıma ait farklı çalışma alanlarında etkinlik gösterir. (Hayvancılık-Süt üretimi ve işlenmesi, seracılık, halı – kilim üretimi, zeytin ve zeytinyağı işlenmesi, bal, çeltik üretimi ve işlenmesi, çiçekçilik, fidan, salça, reçel, konserve üretimi v.b.) Merkez Birliğine bağlı; 25 Birlik 1 merkez şubesi, 2.700 birim kooperatif bulunmaktadır. Köy-Koop ortaklarının çıkarlarını Türkiye içinde ve dışındaki makamlar ve kuruluşlar karşısında korumak ve geliştirmek için uğraş vermektedir. 

KÖY-KOOP MERKEZ BİRLİĞİNİN ÇALIŞMA KONULARI:

Tarımda her türlü verimliliği artırıcı tedbirler almak, kooperatif ve birliklerin her türlü ürün ve mamüllerinin kalitesini yükseltecek tedbirler almak, teknik faaliyetlerde bulunmak, bitkisel ve hayvansal mahsulleri değerlendirmek, işleme, muhafaza ve pazarlama ile ilgili her türlü fonksiyonları yerine getirmek için gerekli çalışmaları yapmak ve yaptırmak, kooperatif çalışmalarını koordine etmek, kooperatif eğitim ve öğretim faaliyetlerinde bulunmak, kooperatifçiliği geliştirmek v.b. yer almaktadır.

KÖY-KOOP MERKEZ BİRLİĞİ FAALİYETLERİ:

Kooperatif ve birliklerin her türlü ürün ve mamüllerinin kalitesini yükseltecek tedbirler almaktadır. Mevzuatlar konusunda birlikleri ve kooperatifleri bilgilendirir. Üreticilerin menfaatlerine uygun olmayan mevzuatlar karşısında gerekli çalışmaları yapar ve yaptırır. Kooperatiflerin üretmiş olduğu ürünler ile fuarlara katılmasını sağlar. Pazarlama çalışmaları yaparak kooperatif ortaklarının pazar bulmasını sağlamaktadır. Ülkemiz genelinde üretilen sütlerin fiyat oluşumu ile ilgili olarak her 3 ayda bir Çanakkale/Biga ilçesinde süt ihaleleri yapılmakta ve süt fiyatları belirlenmektedir. Burada oluşan süt diğer birliklerde de baz olarak alınmaktadır. AB, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ve diğer kuruluşlarca açılan proje tekliflerini birliklere duyurmakta, gerektiğinde proje hazırlamaktadır.

KOOPERATİF ORTAKLARINA EĞİTİM FAALİYETLERİNDE BULUNMAKTADIR.

Kooperatifçiliği geliştirme çalışmalarında bulunmaktadır. Merkez Birliğimiz, birlikler ve kooperatifler tarafından üretilen ürünlere yönelik MARKA TESCİL BELGESİ almıştır. Birçok üretilen ürün Köy-Koop markası altında pazar bulmaktadır. Markalı ürünlerimizin daha geniş alanda pazar bulması ile ilgili çalışmalarımız devam etmektedir. Aylık olarak çıkartmış olduğu “Haber Bülteni” ve www.koy-koop.org sayfası ile üreticilerimize ve ilgili kesimlere ulaşmaktadır.

BİRLİKLERİN GENEL OLARAK FAALİYETLERİ:

Birliklere bağlı kooperatif ortaklarının ürünlerin pazarlanmasını sağlar. Kooperatif ortaklarına ucuz girdi temin edilmesini sağlar. Birlikler bulundukları illerdeki kurum ve kuruluşlar ile işbirliği halindedir.Kamuoyu oluşturur. Veterinerlik ve danışmanlık hizmeti sağlamaktadır. Örgütlenme sayesinde devletten hibe, kredi, teknik yardım sağlar. Eğitim çalışmaları yaparak il düzeyinde kooperatif ortaklarının mevzuatlara uygun olarak üretim yapmasını sağlar. Merkez Birliğinden gelen bilgi, mevzuat, görüş v.b. kooperatiflere ulaşımını sağlar.

İLKELERİMİZ

A- Ortak birliklerin ve kooperatiflerinin ürünlerini değerlendirecek tarımsal sanayii, tasnif- ambalaj, depolama tesislerini kurmak, taşıma araçlarını satın almak veya bunları kiralamak, bunlara ortak olmak.

B- Ortak birliklerin, kooperatiflerinin ve bunların ortaklarının tarım alet - makine ve ekipmanlarını, ilaç, gübre ve diğer üretim girdilerini imal eden tesisler kurmak, bunları satın almak, kiralamak veya bunlara ortak olmak.

C- Tarımsal üretim ve teknolojisini geliştirecek her türlü çalışmalarda bulunmak, araştırmalar yapmak, araştırma kuruluşları kurmak, konuyla ilgili yurt içi ve yurt dışı araştırma kuruluşları ile ortak çalışmalarda bulunmak.

D- Ortak birliklerin, kooperatiflerinin ve bunların ortaklarının gereksinim duydukları üretimden pazarlamaya kadar her türlü girdiyi ve tüketim maddelerini iç ve dış pazarlardan sağlamak, bunların dağıtımı için her türlü organizasyonu kurmak.

E- Gerekli görülen yerlerde şubeler açmak.

F- İç ve Dış turizm ile ilgili çalışmalarda bulunmak.

G- Yukarıdaki çalışmalarla ilgili ithalat ve İhracat faaliyetlerinde bulunmak, bu faaliyetlerle ilgili birimler oluşturmak.

H- Kooperatif çalışmalarını tanıtmak ve geliştirmek İçin yurt İçi ve yurt dışı sergi ve fuarlara katılmak.

İ- Uluslar arası kooperatif kuruluşlarına üye olmak ve bunların çalışmalarına katılmak.

J- Bünyesindeki Birlik Kooperatiflerinin personellerinin sağlık, sosyal ve mesleki ihtiyaçlarının karşılanması çalışmalarında bulunmak.

K- Hukuki, mali ve teknik konularda çalışmalar yapmak.

L- Yukarıda sayılan çalışmaların dışında kalan Kooperatif çalışma kapsamındaki diğer çalışmaları da yürütmek.

TARİHÇE

Köy Kalkınma kooperatifleri 1969 yılında 1163 sayılı Kooperatifler Kanununun çıkması üzerine birlik düzeyinde üst örgütlenmeye başlamışlar, 1971 yılında bölgelerde kurulan Köy Kalkınma ve Diğer Tarımsal Amaçlı Kooperatifler Birlikleri, Ankara’da Köy Kalkınma ve Diğer Tarımsal Amaçlı Kooperatif Birlikleri Merkez Birliği (KÖY-KOOP)’u kurmuşlardır. 1971 den 1975 yılına kadar aktif olarak çalışamayan Köy-Koop Merkez Birliği 1975 yılından sonra binlerce ortağına ve birliğe yol gösterici, yön verici, haklarının savunucusu olmuştur.

1975-1976 yıllarında, Romanya’dan traktör ithal etmiş ve piyasa fiyatının %30-40 altında bir fiyatla ortaklarına ulaştırılmıştır.

Bu yıllarda Ankara’da satın alınan 12 katlı Köy-Koop Merkez Birliği binası, kooperatifçilik projelerinin yapıldığı ve kooperatifçiliğin geliştirildiği merkez olmuştur.

1978 yılında Uluslar arası Kooperatifler Birliğine üye olmuş, bir çok dış ülkeye ithalat ve ihracat bağlantıları yapmış. Birleşmiş Milletler ile de bir teknik yardım projesi oluşturmuştur.

Faaliyetlerini hızla artıran Köy-Koop Merkez Birliği diğer yandan kooperatifçilik eğitimi ve tarım ilaçları alanına girmiş TABAN isimli kooperatifçilik dergisi çıkarmaya başlamıştır.

Kooperatifçilik hareketinin finans ve kredi sorununun karşılanması amacıyla Bağcılar Bankasının %98 hissesini satın alarak bir Kooperatifler Bankasının ilk adımını atmışlardır.

1980 yılında 54 ilde kuruluşunu tamamlayıp 2,5 milyon ortağa, bir bankaya ve geniş mal varlığına ulaşan Köy-Koop Merkez Birliği’nin güçlenmesi bazı kesimleri rahatsız etmiş, bu arada bazı kesimler tarafından bölme girişimlerine başlanmıştır.

1980 yılında 54 ilde kuruluşunu tamamlayıp 2,5 milyon ortağa, bir bankaya ve geniş mal varlığına ulaşan Köy-Koop Merkez Birliği’nin güçlenmesi bazı kesimleri rahatsız etmiş, bu arada bazı kesimler tarafından bölme girişimlerine başlanmıştır.

12 Eylül 1980 askeri darbesi ile Köy-Koop Merkez Birliği Yönetim Kurulu üyeleri siyasi nedenlerle tutuklanmış, Genel Başkan dahil yöneticilerin önemli bir bölümü tutuklu kalmışlar, sonunda hepsi aklanmış, ancak bu yapılan hareket Köy-Koop Merkez Birliği’nin 1984 yılında feshedilmesine gitmiştir.

1999 yılında Tekirdağ, Edirne, Kırklareli, Kastamonu, Burdur, Malatya ve Kütahya Köy-Koop Birlikleri bir araya gelerek Köy-Koop Merkez Birliği’nin kurulmasını gerçekleştirmişlerdir.

ULUSLARARASI KOOPERATİFLER BİRLİĞİ’NİN (ICA) İLKELERİ

ULUSLARARASI KOOPERATİFLER BİRLİĞİ

Uluslararası Kooperatifler Birliği’nin (ICA) kuruluşunun 100.yılında (1995) Manchester kentinde yapılan Genel Kurul Toplantısında gözden geçirilerek kabul edilen kooperatifçilik ilkeleri:

Kooperatif ilkeleri, kooperatiflerin kendi değerlerini uygulamaya koyarken esas aldıkları kurallardır.Bunlar:

1. Gönüllü ve herkese açık üyelik:

Kooperatifler, cinsel, sosyal, ırksal, siyasal ve dinsel ayırımcılık olmaksızın, hizmetlerinden yararlanabilecek ve üyeliğin sorumluluklarını kabule razı olan herkese açık gönüllü kuruluşlardır.

2. Üyeler tarafından gerçekleştirilen demokratik denetim:

Kooperatifler, siyasa oluşturma ve karar alma süreçlerine katılan üyelerince denetlenen demokratik kuruluşlardır. Seçilmiş temsilci olarak hizmet eden erkekler ve kadınlar üyelere karşı sorumludur. Birim kooperatif kuruluşlarında üyeler eşit oy hakkına sahiptir (her üyeye bir oy hakkı). Diğer düzeydeki kooperatif kuruluşlarında ise oy hakkı demokratik bir yaklaşımla düzenlenir.

3. Üyelerin ekonomik katılımı:

Üyeler, kooperatiflerinin sermayesine adil bir şekilde katkıda bulunur ve bunu demokratik olarak yönetirler. Bu sermayenin en azından bir kısmı genellikle kooperatifin ortak mülkiyetidir. Çoğunlukla üyeler, üyeliğin bir koşulu olarak taahhüt edildiği üzere (var ise) sermaye üzerinden kısıtlı miktarda gelir elde ederler. Üyeler gelir fazlasını, muhtemelen "en azından bir kısmı taksim olunamaz kaynaklar" oluşturma yoluyla kooperatiflerini geliştirme, kooperatifle yapmış oldukları işlemlerle orantılı olarak üyelerine kar sağlama ve üyelerce onaylanan diğer faaliyetlere destek olma gibi amaçların biri ya da tamamı için ayırırlar.

4. Özerklik ve bağımsızlık:

Kooperatifler özerk, kendi kendine yeten ve üyelerince yönetilen kuruluşlardır. Kooperatifler, hükümetler dahil olmak üzere diğer kuruluşlarla bir anlaşmaya girmeleri ya da dış kaynaklar yoluyla sermayelerini artırmaları durumunda, bunu kooperatiflerin özerkliğini sürdürecek ve üyelerinin demokratik yönetimini koruyacak şekilde gerçekleştirirler.

5. Eğitim, öğrenim ve bilgilendirme:

Kooperatifler, üyelerine, seçilmiş temsilcilerine, yöneticilerine ve çalışanlarına kooperatiflerinin gelişimine etkin bir şekilde katkıda bulunabilmeleri için eğitim ve öğretim imkanı sağlar. Kooperatifler genel kamuoyunu-özellikle de gençleri ve kamuoyunu oluşturanları- işbirliğinin şekli ve yararlan konusunda bilgilendirirler.

6. Kooperatifler arasında işbirliği:

Kooperatifler, yerel, ulusal, bölgesel ve uluslararası oluşumlarla birlikte çalışarak üyelerine daha etkin bir şekilde hizmet eder ve kooperatifçilik hareketini güçlendirir.

7. Topluma karşı sorumlu olma:

Kooperatifler, üyelerince onaylanan politikalar aracılığıyla toplumlarının sürdürülebilir kalkınması için çalışırlar.