Proje şöyle:

KARS KIRSAL GELİŞTİRME PROGRAMI 
TARIM VE HAYVANCILIĞIN, KIRSAL REFAHIN GÜÇLENDİRİLMESİ İÇİN EKİBİMİZLE HAZIRLADIĞIMIZ KAPASİTE GELİŞTİRİLMESİ PROJESİ EYLEM PLANI

1-Genel
Beslenme ihtiyacının karşılanması gerekliliği virüs salgını ile birlikte daha da belirgin halde hissedilmiştir. İklim değişikliği etkisinin her geçen gün daha da hissedildiği sektör kuşkusuz tarımdır. Diğer taraftan yoğun ilaç ve kimyasal gübre kullanımı doğal kaynaklarımızda ağır tahribatlar oluşturmaktadır. Ülkemiz genelinde olduğu gibi ilimiz toprakları da organik açıdan yeterli değildir. Bir taraftan doğal kaynaklarımızı korumak, iyileştirmek, diğer taraftan sağlıklı, sürdürülebilir bir tarım ve hayvancılık hedefimiz olmalıdır. İlimizde karasal iklim hakimdir. Kışları kurak, yazları ise yağışlı geçen ilde kışın sıcaklıklar -39 °C'ye kadar düşer. Karla kaplı gün sayısı 120'den fazladır. İklim  tipi diğer doğu illerine göre farklılıklar göstermektedir. Bu dezavantajı ile tarımsal üretim açısından risklere sahiptir. Tarımsal varlıklarımızı, hayvancılığımızı; turizm, tarih avantajları ile birlikte değerlendirerek daha iyi sonuçlar alabiliriz.
Nitelikli ve sürdürülebilir özellikte projeler geliştirilmeli, akabinde coğrafi konumu, lojistik konum ve altyapı yeterliliği, ekonomik, sosyolojik ve politik avantajları ile ihtiyaç fazlası ürünlerin ve çıktılarının, üreticinin refahını artıracak şekilde diğer İllere ve dış ülkelere pazarlaması olanakları yaratılmalıdır.
Bu proje kapsamında mevcut yapı ve üretim organizasyonlarının irdelenmesi, bilişim modelleri kurulması, elde edilen verilerle kırsal nüfusun refah düzeyinin artırılması başta olmak üzere yapılabilecekler hususunda stratejiler ve eylem planları alternatif organizasyon ve pazarlama modelleri hazırlanacaktır.
Projenin Akışı;
Amaç : Kapasitenin geliştirilmesi
Kırsal refahın artırılmasına yönelik; bitkisel ve hayvansal üretim başta olmak üzere gelir getirici faaliyetlerin belirlenmesi bu projenin asıl konusunu oluşturmaktadır.
Proje kapsamında katma değeri yüksek alternatifli bitkisel üretim desenleri oluşturulacak, hayvansal üretimin geliştirilmesine yönelik projeksiyonlar ortaya konulacaktır. Ayrıca diğer gelir getirici faaliyetler ile kırsalda sosyal refahın artırılması, işgücü ve istihdam olanaklarının artırılması için projeler oluşturulacaktır.

Bileşenler : Kırsal nüfus, Valilik,  il ve ilçe Tarım Müdürlükleri, yerel yönetimler, Üniversite,ilgili kurum ve kuruluşlar, ilgili oda ve STK lar, tarım kredi kooperatifleri, üretici ve tüketici kooperatifleri, birlikleri vs.  
Bu proje kapsamında üreticilerimizle birlikte uyum içerisinde çalışmaları sağlanacaktır. Tarıma hizmet eden, organize eden kamu ve diğer tüzel kişiliklerde bu projenin paydaşlarındandır.
Çıktılar : Stratejiler, eylem planları, organizasyon ve pazarlama modelleri
Proje kapsamında, mevcut varlıklar (doğal ve yapay) değerlendirilerek en uygun üretim modelinin belirlenmesi esastır. Bu amaçla mevcut üretim organizasyonu yapısına yenilikçi, teşvik edici unsurlar ilave edilerek kaynakların etkin kullanımı sağlanacaktır.
Genel kırsal kalkınma stratejisi altında münferiden aşağıda bahsedilen başlıklarda yer alan hususlarda eylem planları hazırlanacaktır.
Gıdanın, üretiminden tüketimine seyrinde yer alan aksaklıklar giderilecek, yapıcı hamlelerle üreticinin hakettiği gelir ve refah düzeyine kavuşması, tüketicinin güvenli ve ekonomik gıdaya ulaşması sağlanacaktır.
Kurulu veya kurulacak çiftçi örgütleri incelenecek, sadeleştirme ve güçlendirilmesi için gerekli eylem planları hazırlanacaktır. Mümkün oldukça dikey yapılanmaları tamamlanarak en üst birlik, kooperatif veya şirketin Tarım İl Müdürlüğü ile doğrudan irtibatı olan Kurumsal yapılardan oluşması önerilmektedir.
Kars’ta kırsal refahın güçlendirilmesi için; İl Bazında mevcut durumun tespiti:
- Toprak kaynaklarının belirlenmesi
- Su kaynaklarının belirlenmesi
- İklim verilerinin gözden geçirilmesi
- Bitkisel üretim verilerinin toplanması
- Hayvansal üretim verilerinin toplanması 
- Tarih ve turizm verilerinin toplanması
- Bu veriler ile bilgisayar modellerinin oluşturulması
-Bitkisel üretimin iyileştirilmesi
- Katma değeri yüksek ürün deseninin belirlenmesi
 - Bitkisel üretim için gerekli, tohum, fide vb teminin
ucuz ve ulaşılabilir olması için gerekli planlamaların yapılması
- İklim değişikliği nedeniyle oluşabilecek ilave su ihtiyacının kısıntılı sulama, su hasadı ve tamamlayıcı sulama ile karşılanmasının sağlanması
- Sulamadan dönen ve atıksudan arıtılarak yeniden
kazanılan suların tarımsal üretimde kullanılması. 
- Mevcut durumda sulanabilir arazilerin tespiti, iyileştirilmesi ve yeni sulanabilir tarım alanlarının belirlenmesi
- Su kullanım etkinliğinin artırılması
- Modern sulama tekniklerinin yaygınlaştırılması
- Üreticilerin eğitilmesi
- Kırsal kesimdeki üreticilerin hayat standartlarının iyileştirilmesi önerileri
- Markalaşma, coğrafi işaretli ürünler oluşturulması ve sertifikalaşma
- Örtü altı yetiştiriciliği olabilecek alanların belirlenmesi ve kurulmasının teşvik edilmesi
- Tıbbi ve aromatik bitkileri yetiştirilebilir alanların belirlenmesi, üretiminin teşviki
- Peyzaj alanları ve süs bitkileri ihtiyacının karşılanmasına yönelik üretimin teşvik edilmesi.
-Hayvansal üretimin iyileştirilmesi
- İlimizde yetiştirilen cinslerin tespiti, verimlerinin arıtılması için gereken planlamalar
- İklim ve yetiştirme potansiyeline göre yeni çeşitlerin araştırılması ve öneriler
- Ekonomik hayvancılık tesis büyüklüğünün belirlenmesi.
- Girdi maliyetlerinin azaltılması

o Üreticinin yem tedarikinde kolaylaştırıcı tedbirlerin alınması,
o Çiftçilerin kaba ve kesif yem üretiminin kendileri tarafından üretiminin sağlanması
o Yüksek verimli hayvan ırklarının, yetiştirilmesinin sağlanması
o Hayvansal üretim sonrası değerlendirilemeyen atıkların bertaraf edilmesi
o Kesimhane atıkları vs
Kırsal turizmin iyileştirilmesi
o Kent merkezinde yaşayan nüfusun, kırsal yaşam ve ürün yetiştiriciliği özlemini giderecek, cazibe alanları oluşturulması
o Kırsal turizmin canlandırılması, tarihi yerlerin iyileştirilmesi, gözlem ve gezi alanlarının turizme açılmasının sağlanması. 
o Panayırlar,festivaller ve şenlikler düzenlenmesi.
o Yeter gelirli işletme büyüklüğünün belirlenmesi
o Kırsalda yaşayan nüfus için belirlenecek yeter geliri elde etmek üzere, sahip olması gereken arazi büyüklüğü, hayvancılık tesisi büyüklüğü ve/veya diğer gelir getirici faaliyetler bütününü ifade etmektedir.
o Yeterli parsel büyüklükleri kuru veya sulu tarım
alanları için belirlenecektir. Büyükbaş ve küçükbaş hayvancılık tesisleri büyüklükleri belirlenecektir.
o Ekonomik parsel büyüklüklerinin belirlenmesi
o Ülkemiz genelinde olduğu gibi İlimizde de üretim yapılan tarlalarımız küçük, parçalı ve şekilsizdirler. Çoğu parsellerin, yola irtibatları yoktur. Parsel sınırlarının çokluğu çoğu yerde işlenen tarım alanlarında %2-3 kayba neden olmaktadır. Ayrıca küçük ve parçalı
parseller işlemede, gübrelemede, hasat etmede güçlüklere ve maddi kayıplara neden olmaktadır.
o Bu nedenle diğer etkenler de değerlendirilerek ekonomik tarım parseli büyüklükleri belirlenecektir. Kuru alanlarda, sulu alanlarda, ekili veya dikili bitkiler için veya örtü altı yetiştiriciliği için ekonomik parsel büyüklükleri belirlenecektir.

Tarımsal ürünlerin pazarlanması
- Tarımsal ürünlerin işlenmesi, depolanması ve pazarlama olanaklarının genişletilmesi
- Ürün işleme ve depolama tesislerinin kurulması
 - Ürünlerin kısa tedarik zincirleri kapsamında değerlendirilmesi

Çiftçi örgütlerinin iyileştirilmesi ve yenilerinin kurdurulması
- Mevcut üretici örgütleri yapılanmasının tespiti, iyileştirilmesi ve geliştirilmesi ile ilgili gerekli planlamanın yapılması
-Yenilenebilir enerji kaynaklarını kullanımın yaygınlaştırılması
- Hayvansal atık çıktılarının biyogaz tesisleri kurularak enerji ve kompost gübre haline getirilmesi
- Tarımsal üretime katkı sağlayacak sulama tesisleri, depolama tesisleri ve sera üretimine destek olabilecek yenilenebilir enerji kaynaklarının önerileri (Jeotermal, GES, Rüzgar, Biogaz)
Projenin hayata geçirilmesi ile ilgili organizasyon
Alternatif üretim organizasyonlarının belirlenmesi, proje sahasına uygulanabilirliğinin sağlanması.
Teknolojinin kullanılması,
- E-Pazar şartlarının tespiti kontrolü, kullanım şartlarının kolaylaştırılması
- Üretimde modern tarım tekniklerinin, teknolojinin kullanılması.
- Gübre, ilaç kullanımında izleme, değerlendirmede dijital alt yapı oluşturulması, teknolojinin kullanılması. 
- Ürün miktarı, çeşidi, pazarlanması, tüketilmesi ile ilgili dijital kayıt takip ve raporlama yazılımları ve donanımları oluşturulması
- Her türlü tarımsal faaliyet, hareket ve kabiliyetin yer odaklı olmak üzere izlenmesinin sağlanması modellerinin oluşturulması.
Orman köylülerinin yaşam seviyesinin yükseltilmesi
- Ekonomik değeri yüksek ürün çeşitlerinin yetiştirilmesinin sağlanması
- Arıcılık faaliyetinin teşviki

2.Proje Aktivitelerinin Hazırlanması
Proje kapsamında oluşturulacak proje ofisi, kırsal kalkınma daire başkanlığı koordinasyonu ve danışmanlar vasıtası ile birlikte çalışmaları koordine edecektir.
Önerilen tarımsal alt yapının kırsalda kurulması, üretim deseninin sahada uygulanabilmesi ile ilgili gerekli teşvik mekanizmalarının belirlenmesi ve faaliyete geçirilebilmesi için gerekli alt yapının hazırlanması planlanacaktır.
Üreticilerin mahsullerini satamama veya değerini pazarda bulamama endişelerini bertaraf edici önlemler paketleri hazırlanacaktır.

3-Tarım Alanlarından Verilerin Toplanması
- Tarım alanlarının belirlenmesi
- Orman alanlarının belirlenmesi
- Meraların belirlenmesi
- İşlenebilir maliye arazilerinin belirlenmesi
- İşlenmeyen tarım alanlarının belirlenmesi 
- Toprak haritalarının temin edilmesi.
- Güncel iklim bilgilerinin temini.
- Mevcut üretim bilgilerinin temini

4.İlgili Kurumlarla Çalışma Toplantısı
- Kırsalda üretim ile ilgili olarak, başta çiftçi örgütleri olmak üzere, ilgili birim temsilcileri, Tarım İl ve İlçe Müdürlükleri, il ve ilçe belediyeleri, oda ve STK lar, Tarım Kredi Kooperatifleri, tarım sektörüne kredi veren kamu veya özel finans kurumları (bankalar) ile danışma toplantıları düzenlenecektir.
- İlgili birim temsilcileri ile danışma kurulu toplantıları yapılacaktır.

5.Hedef Alanların Belirlenmesi
- Kırsal alandaki üretim gelirinin artırılması için belirlenecek spesifik metod ve hedef alanlar belirlenecektir. Geliri artırmak için, önemli gider kaynağı olan, kaliteli tohum, fide, gübre yem gibi ihtiyaçlarının karşılanması için sözleşmeli üretim , denetimli tarım yaptırılabilecek alanları belirlenecek.

6.Kırsal Alanlarda Mevcut Sorunların Belirlenmesi
- Kırsal alanlardaki mevcut sorunlar belirlenerek, giderilmesine yönelik tedbirler ortaya konulacaktır.

7.Kırsal Refahın Artırılması İçin Proje Önerilerinin Hazırlanması
- Kırsal refahın artırılmasına yönelik alternatif projeler hazırlanacaktır.

8.Eğitim
Çiftçilerin/üreticilerin kaliteli ve güvenilir gıda üretimi konusunda, sürdürülebilir tarımsal faaliyetler konusunda bilinçlendirilmesine yönelik, eğitim, broşür, bilgi notları, basılı veya dijital dokümanlar hazırlanması dağıtılması çalışmaları yapılacaktır. Yenilikçi, gıda kodeksine uygun üretim konusunda
eğitim faaliyetleri yapılacaktır.

9.Sonuç ve Öneriler
İlimizde kırsal nüfusun yaşam seviyesinin artırılması için gerekli bir dizi plan, proje önerileri hazırlanacaktır.
Hemen veya yakın gelecekte alınabilecek tedbirler, gerçekleştirilecek projeler belirlenecektir. Bunlardan katma değeri yüksek tarımsal üretim deseni belirlenecektir. Güncel gider ve gelir değerleri ile bundan sonraki süreçte olası değişiklerin belirlenerek müdahale olanakları canlı tutulacaktır.
Kırsal mülkiyet ve alt yapının iyileştirilmesi ile ilgili hedefler oluşturulacaktır. Bu hedefler doğrultusunda çalışmalar ileriki zamanlarda imkânlar dâhilinde yapılacaktır. 
Saygılarımla…
Naif Alibeyoğlu