Türkiye Ekonomik ve Sosyal Etüdler Vakfı'nın (TESEV) Ermenistan'a sınır Kars kentinde düzenlediği "Türkiye-Ermenistan İlişkilerini Kars'ta Tartışmak" konulu toplantıda Ermeni ve Türk akademisyen, siyasetçi ve uzmanlar sınırın kapalı olmasının bölge halklarının yaşamlarını nasıl etkilediğini konuştu. Kimileri ata toprağı Kars'a ilk kez gelmişti. Ancak konuşurken ne yazık ki tüm Ermeniler yorgundu, çünkü Kars'a Ermenistan'ın Gümrü sınırından karayoluyla 45 dakikada gelebilecekken Gürcistan üzerinden tam 12 saatte varabilmişlerdi ve halsizlikleri gözlerinden okunuyordu. Avrasya Ortaklık Fonu Ermenistan temsilcisi Gevorg Ter Gabrielyan, toplantının Kars'ta düzenlenmesinin çok önemli olduğunu, çünkü sınır ticaretinin en çok komşu kentleri etkilediğini dile getirdi.
"BABAM KARSLIYDI"
Ermenistan Liberal Partisi Başkanı Hovannes Hovannesyan ise Kars'a ilk kez geldiğini belirterek "Ben buraya gönülden bağlıyım. Çünkü babam burada doğmuş ve 8 yaşında göç etmiş" dedi. Ancak yaptıkları yolculuğun zorluklarını anlatan Hovannesyan, "Evet vatanıma geldim ancak tam 12 saat sürdü. Evimden çıksam sınıra 2 saatte, oradan da Kars'a 45 dakikada gelebilirdim. Sınırların kapatılması en çok hayatı zorlaştırıyor" diye konuştu. Kafkasya Araştırma Kaynağı Merkezi'nden Heghine Manasyan ise ticaretin asla tam olarak yasaklanamayacağını belirterek, "Bir Rus atasözü vardır: Her bir damla taşı deler. Hep beraber sınırları kaldıralım" ifadelerini kullandı.
ÇARENTS'İN DOĞDUĞU BU EVİN DEĞERİ 250 BİN TL
Yeğişe Çarents, Kars doğumlu ünlü bir Ermeni şair. Tehcire maruz kalan, Rusya'da Stalin döneminde idam edilen Çarents, çocukluk ve ilk gençlik dönemini Kars merkezinin arka sokaklarındaki bu evde geçirmiş. Ermenistan Kültür Bakanı, restore edip evi müzeye çevirmeye karar verince evin değeri de artmış. Evin sahibi 2 kardeş ev için 250 bin lira istiyor. Şu anda görüşmeler sürerken ev hâlâ harap halde bekliyor.
KARS'TA ERMENİ PAZARCI
Genellikle Ermenistan'a gidenler, pazardaki malların birçoğunun Türkiye'den gittiğini anlatırlar. Kars sokaklarında ise bunun tam tersine rastladık. Bu kez ticaret yapanlar yine Ermeni'ydi, ancak pazarı Kars'a kurmuşlardı. Ermeni Astrit, eşiyle birlikte 18 yıldır Türkiye'ye gelip gidiyor. Hindistan ve Çin'den aldıklarını burada satıyor. Astrit, "Burada bizi kardeş gibi bağırlarına bastılar. Gide gele dili de öğrendim" diyor.