Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın yıllardır süren araştırma çalışmaları sonucunda “Anadolu Halk Çalgıları Multimedia DVD”si ile kitapçığı çıktı. Karslı Gazeteci-yazar ve müzisyen Salih Şahin de 6 dalda görüntülü kaynak gösterildi.
Milli kültürümüz olan Anadolu Halk Çalgılarının yapımı ve icrası konusunda Kültür ve Turizm Bakanlığı Araştırma ve Eğitim Genel Müdürlüğünce yıllarca süren çalışma sonuçlandı. Bu kültürümüzün kayabolmaması ve gelecek nesile sağlıklı kaynak olması amacıyla süren proje kapsamında, 6 DVD ve kitapçıktan oluşan “Anadolu Halk Çalgıları Multimedia DVD”sinin basımı ve dağıtımı başladı. Karslı gazeteci-yazar, müzisyen ve araştırmacı Salih Şahin de 6 dalda görüntülü kaynak olarak gösterildi. Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay geleneksel çalgılarımızın yaşaması açısından bu çalışmanın önemini vurgulayarak, “Projeye katkıda bulunan ustalarımıza ve Araştırma ve Eğitim Genel Müdürlüğümüze teşekkür ederim,” dedi. Kültür ve Turizm Bakanlığı Araştırma ve Eğitim Genel Müdürü Mahmut Evkuran da 1966 yılından günümüze sürdürülen çalışmanın ışığında çıkarılan halk salgıları icra ve imalatlarının, bu kültürün yaşaması için önemli bir kaynak olacağını belirtti.
Bakan Ertuğrul çalışmadan memnun
Çalışmayı memnunlukla karşılyan Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay, kültürel mirasmıza sahip çıkılması gerektiğini hatırlatarak şöyle dedi, “Anadolu’nun zengin kültür mirası, bazen bir değiş, bazen bir inanç, bazen de somut bir ürün veya uygulama olarak günümüzde de yaşamaya devam etmektedir. Halk kültürü ve halk sanatı birikiminin; gelenek ve göreneklerimize, sözlü kültür ürünlerinde, ülkemizin her yanında yapılan geleneksel uygulamalarda, mutfağımızda, halk oyunları ve müziğimizde değişime uğramakla birlikte yaşayageldiğini görmek mümkündür. Geleneksel halk kültürü mirasımızın en önemli konularından biri de geleneksel çalgılardır. Çalım, yapım, ezgi çeşitlemesi dışında gösterdikleri tarihi gelişimi, zanaatkarlık ve el sanatı yönleri itibariyle korumaya ve araştırmaya değer zengin bir konudur.Geleneksel olarak usta çırak ilişkisi içinde günümüze kadar gelen birçok çalgı, çeşitli nedenlere bağlı olarak kaybolma noktasındadır. Bu kültür mirasımızı korumak ve yaşatmak amacıyla bakanlığımız tarafından Anadolu’nun çeşitli yörelerinde ustaları kapsayan bir araştırma projesi yürütülmüştür. Bu çalışma, Araştırma ve Eğitim Genel Müdürlüğü’nün gerçekleştirdiği “Anadolu’da Geleneksel Çalıgı Yapım ve İcracıları” projesinin bir ürünüdür. Bu özgün çalışmanın, geleneksel çalgılarımızın ve çalgı yapımcılarımızın tanıtımına ve bir kültürel miras olarak geleceğe aktarılmasına önemli katkı sağlayacağına inanıyorum. Projeye katılarak bilgi ve becerilerini sergileyen ustalarımıza ve proje gerçekleştiren Araştırma ve Eğitim Genel Müdürlüğümüze teşekkür eder, eserin yararlı olmasını dilerim”
Evkuran; çok sayıda Bilgi Belge ve Kaynak araştırıldı
Araştırma ve Eğitim Genel Müdürü Mahmut Evkuran da sayısız dokümanın ve yaşayan kaynağın taranarak sözü edileneserin çıktığını belirtti ve , “Genel Müdürlüğümüz Halk Kültürü Bilgi ve Belge Merkezi’nde, 1966 yılından günümüze kadar halk kültürü konusunda belge niteliği taşıyan (ses bandı, fotoğraf, slayt, belgesel video bant, yazılı belge, nadir eser, nota, plak, mikro film, belgesel film, etnografik eşya) malzemeler; alan araştırması, satın alma ve bağış yoluyla edinilmekte ve arşivlenmektedir.
Halk Kültürü Bilgi ve Belge Merkezi’ne kaydedilen belgeler alan araştırmaları sırasında folklor araştırmacıları tarafından derlenmiş verilerden oluşmaktadır. Bu verilere sayısal olarak bakıldığında; Ses Bandı: 6895 adet, CD :94 adet, Etnografik Eşya:7680 adet, Fotoğraf:40.529 adet, MD:404 adet, Nota:3006 adet, Nadir Eser:1136 adet, Plak:348 adet, Slayt:80175 adet, Belgesel Video Bant:1429 adet, Yazılı Belge:6676 adet olmak üzere toplam 148.367 adet belge bulunmaktadır. Bu gelgelerden belgesel video bant(BVB), Halk Kültürü Bilgi ve Belge Merkezi’ne giriş yapılan halk çalgılarının yapımları, icraları ve kullanıldıkları içeren belgeler elimizde bulunan DVD ler içerisinde yer almaktadır. Geleneksel halk çalgılarımıza ait çalgı yapımları ve icralarının ustalar tarafından gerçekleştirildiği bu çalışma kültürel mirasımızın korunması tanıtım ve eğitim metaryali hizmeti bakımından önemli bir boşluğu dolduracağı inancındayız. Halk çalgılarımızın yer aldığı bu çalışma, belge niteliğinin yanı sıra farklı çalışma alanları içinde esin kaynağı olacaktır.Yüzlerce yıldır usta-çırak ilişkisi ile aktarılan çalgıları yaşatan çalgı yapımcılarına, çalgı koleksiyoncularına ve mahalli sanatçılara, hiçbir karşılık beklemeden bizlerce bilgi ve becerilerini paylaşan, günlerini, saatlerini vererek kültürü aktarma hünerlerini sergileyen sanatçılarımıza minnettarız. Çalışmamızın yararlı olmasını diliyoruz,” diye konuştu.
Anadolu’da telli, nefesli ve vurmalı halk çalgılarının icraları, yapımları ve yaşam kültürlerinin yer aldığı bu şahane eser, Kültür ve Turizm Bakanlığı Araştırma ve Eğitim Genel Müdürü Mahmut Evkuran’ın proje yönetmenliğinde, Tanju Ozanoğlu tarafından organize edilirken, aynı kurumda Şube Müdürü Hilal Aydın ve ekibi, kameraman İrfan Saatçi, Bilgi ve Belge Merkezi’nden Ayfer Kazel Selmanov, Emine Yılmazer Yıldırım ve Yeliz Kılıçaslan’ın katkıları ile gerçekleşti. Eserde çalgı yapımları ve icraları, tezeneli ve yaylı çalgılar, kamışlı çalgılar, düdükler, dilli üflemeli ve dilsiz üflemeli çalgılar, çarpma sazlar, deri vurmalı çalgılar yer alıyor.
Kars’ta Birleşmiş Milletlerin desteği ile öğretmen olarak tar ve saz yapımı ve icra eğitimi veren Gazeteci Yazar Salih Şahin de tar yapımı, tar icrası ve çalıp söyleme, kopuz çalma ve söyleme, goşa nağara ve ilk defa Kars’ta tesbip edilen yöresel kaşık çalma dallarında kaynak olarak eserde yer aldı.