Azerbaycan Şehitleri Anıldı

20 Ocak 1990 Faciası’nın 22. Yıldönümü münasebeti ile Azerbaycan’ın Kars Konsolosluğu tarafından “20 Ocak Şehitleri’ni Anma Programı” düzenlendi.

20 Ocak katliamında şehit olanlar için saygı duruşunda bulunuldu.

Azerbaycan’ın Kars Başkonsolosu Ayhan Süleymanov, 1990 yılında Sovyet ordusunun Bakü şehrine girerek Azerbaycan halkına karşı hayata geçirdiği soykırımı hatırlattı. Ermenistan’ın Azerbaycan Cumhuriyetinin tarihi toprağı olan Dağlık Karabağ’a göz diktiğini ve kendi arazisi gibi bildiğini, arazi iddiasında bulunduğunu belirten Süleymanov, ‘’O dönemde Azerbaycan halkı tarafından buna ciddi olarak karşı çıkılmış ve Ermenistan’ın Azerbaycan’a olan tecavüzüne itiraz etmek için halkımız sokaklarda mitingler düzenlemeye başlamıştır. Bu gidişat Sovyet yönetimi tarafından hoş karşılanmadı ve Azerbaycan halkına ders vermek için girişimde bulundular. Bunun için bir bahanede oluşturdular. Böylece, güya Bakü şehrinde bazı insanlar Bakü’de yaşayan Ermenileri ve Rusları öldürüp kovdukları bahanesini oluşturdular. O zaman ki Sovyet yönetimi Sovyetler ordusunu Bakü’ye göndererek Ermenileri ve Rusları Azerbaycan halkının elinden kurtarmayı sebep olarak göstermiştir. Mihail Gorbaçov o zaman Sovyetler birliğinin başkanı olarak bir karar çıkardı. Ocak ayının 19’unda Sovyet ordusu Bakü şehrine girmeye başladı. Gorbaçov’un kararı yürürlüğe girmeden önce 15 kişi katledilmişti. Sovyetler Birliğinin başka bölgelerinden yaklaşık 60 bin asker toplanarak Bakü şehrine getirmişlerdir” diye konuştu.

Bir gün içinde 137 kişinin katledildiğini, 700 insanın yaralandığını ve yaklaşık 100 kişiden de şuana kadar herhangi bir bilgi alınamadığına dikkati çeken Süleymanov, “Bu hadisenin esas suçlusu Mihail Gorbaçov’dur. Ama maalesef Mihail Gorbaçov sonradan Nobel mükafatı bile alabildi. Yapılan bu olaylar Azerbaycan halkının özgürlüğe olan isteğini, arzusunu kıramadı. Bu olaydan 22 ay sonra Azerbaycan kendi bağımsızlığını ilan etti. Bağımsız bir Cumhuriyet olmayı başardı. Kanlı 20 Ocak olayları Azerbaycan halkının tarihine altın harflerle yazılmış bir duruma geçti. 137 kişiyi şehit verdi Azerbaycan halkı. Azerbaycan halkı bu şehitlerini hiçbir zaman unutmadı ve unutmayacaktır.” dedi.

Bu olayları hatırladıkça üzülmekle beraber aynı zamanda gururlandıklarını ifade eden Süleymanov, “Çünkü Azerbaycan halkı şehitlerinin kanı pahasına bağımsız bir devlet kurdu. İnanıyorum ki bu 20 Ocak şehitleri hiçbir zaman unutulmayacaktır. Azerbaycan halkının tarihine Kanlı Yanvar Faciası (Kanlı Ocak Faciası) şeklinde dahil olmuş 20 Ocak 1990 tarihli olayların üzerinden 22 yıl geçiyor. 22 yıl önce Azerbaycan halkının kaderinde kötü ve korkulu günler yaşanıyordu. Halk saldırıya uğramış, suçsuz insanlar kurşuna dizilmiş, tankların altında ezilmişti. Gerek Azerbaycan'da gerekse Türkiye'de vatan için can veren şehitleri saygıyla anıyoruz. 20 Ocak şehitleriyle beraber bütün Türk dünyasının verdiği şehitlere Allah’tan rahmet diliyorum’’ şeklinde konuştu.

Anma programında konuşma yapan MHP eski İl Başkanı Oktay Aktaş da, 1990 yılının arkasını iyi irdelemek gerektiğini, vurgulayarak, 20 Ocak olaylarıyla ilgili Kars’ta yapılan miting hakkında şunları söyledi.

“Öncelikle belirtmeliyiz ki Azerbaycan Türkü her zaman bağımsız ve hür olarak yaşamak istemiş ve bunun uğrunda her zaman ağır bedeller ödemiştir. Amaç hür olmaktır. Ama her döneminde çok büyük işkenceler, acılar çekmiştir. 1990 yılında Sovyet Rusya bir kere daha Azerbaycan’ın Bakü şehrine girmiştir. Ölüme hazır olmayan milletler hiçbir zaman bağımsızlığını kazanamaz. Burada ölüm varsa, bir ideal de varsa, sonu bağımsızlık olur. Ve Azerbaycan Türk’ü de bunu yapmıştır. 1990 olayları başlarken 20 Ocak’ta Kars’ta da bir miting yapmak istedik. O mitingi tertipleyenlerden biride bendim. O gün tertip komitesi oluşturduk ve 1990 yılında insanlar bir olay olur suçlu ben olurum diyerek korkuyordu. Fakat o tarihte Iğdır, Aralık ve Kars’ta olmak üzere dört yerde miting yaptık. Bunu 20 Şubatta kararlaştırdık. Tertip komitesiyle beraber, emniyete dilekçemizi verdik, gerekli izni aldık, 20 Şubatta Kars’ta miting var diyerek il ilçe köylere kadar herkesi davet ettik. Tertip komitesiyle bir toplantı yaptık. Bu toplantıda bir arkadaşımız miting yapacağız ama neyle yapacağız? Hangi bayrakla yapacağız? Çünkü o zaman Azerbaycan’ın üç renkli bayrağını birçok kişi bilmiyordu. Bir arkadaşımız dedi ki kızıl bayrak götürelim. Böyle de bir anımız oldu. Ben de kitap var ben yaparım dedim. 1976 yılında İstanbul’dan bir kitap almıştım. Getirdim dedim arkadaşlar Azerbaycan’ın kendi özel bayrağı var. Bu kitabı görünce herkes şaşırdı. Ve dolayısı ile İstanbul’dan almış olduğum bu kitaptan faydalanarak birçok sayıda Azerbaycan Bayrağı yaptık. Perşembe günü Iğdır’a gidecektik. Ama öyle bir soğuk var ki eksi 35 derece soğuk. O soğukta biz nasıl gideceğiz dedik. Ama Cenabı Allah insanları yaşatmasını biliyor. Ve Perşembe günü Iğdır’a 25 minibüs ve 100’ün üzerinde taksiyle Kars’tan gittik. Bu miting yetmez. Bir şey daha yapmamız lazımdı. Düğün yasaklayalım dedi bir arkadaşımız. Bunun için bir din adamı olan Yenimahalle imamız Ağunt Aziz Tutar dedi ki; ‘biz bunu konuşalım.40 gün yas ilan edelim.’ Iğdır’dan geldik camiye gittik. Camide böyle bir karar aldık ama halk bizi dinlemez ki dedik. Bu yetkiyi ancak siz fetva ederseniz halk kabul eder dedik. Cuma günü çıkıp şehitlerle ilgili Kur’an-ı Kerim okudu hem de Türkiye’de yaşayan Azeri Türkleri ve Türk vatandaşları 20 Ocak olaylarıyla ilgili düğün, nişan ve sünnet yapmayacaklardı. Cumartesi günü Kars’ta esnafın yüzde 95’i kapalıydı. Gazetelerde manşetlere taşındı bu olay. Ve Kars’ta ki mitinge 10 binin üzerinde katılım oldu. Bir sonra ki gün de Akyaka’da bir miting yaptık. Dolayısı ile 20 Yanvar olayı sadece Bakü’de değil, Kars’ta ki yansımalarını da biz yaptık. Ve o gün yaptığımız mitingler nedeniyle şuan kendimi çok mutlu hissediyorum. Böyle bir olgu ile Kars, Bakü’nün yalnız olmadığını gösterdi. O gün sloganımız “gönüllüyüz Bakü’ye” idi.”

Sinevizyon gösterisinin ardından törene katılanlardan Yaver Belet’in “Karabağ” şiiri ise herkesi duygulandırdı.

Anma programına, Vali Yardımcısı Karahan Daştan, Belediye Başkanı Nevzat Bozkuş, Cumhuriyet Başsavcısı Mustafa Köylü, Kafkas Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Mithat Şahin, İl Müftüsü İlyas Gümüş, Emniyet Müdürü Ercan Çakmak, Sivil Toplum Örgütlerinin temsilcileri, Azerbaycanlı öğretim üyeleri, Karslı vatandaşlar ve üniversite öğrencileri katıldı.