Dünyada Genç Doğa Korumacılara Verilen En Önemli Ödül Olan CLP 2013 Liderlik Ödülünü Kars KuzeyDoğa Derneği Ekibi Kazandı
KuzeyDoğa Derneği ekibi “Kuyucuk Gölü Ramsar Alanının Toplum Tabanlı Korunması” projesiyle 22 farklı ülkeden 305 başvuru arasından 2013 yılı Doğa Koruma Liderlik Programı (Conservation Leadership Program - CLP) “2013 yılı Liderlik Ödülü”nü kazanan ekip oldu. Bu ödül, dünyanın en önemli doğa koruma kurumlarından olan Conservation International, Fauna & Flora International, BirdLife International ve Wildlife Conservation Society’den oluşan bir grup tarafından veriliyor. Ön elemeyi geçen başvurular, dünya çapında yüzlerce doğa koruma bilimci hakem tarafından değerlendiriliyor. Son aşamada ise, değerlendirmelerin ışığında bu 4 kurumun temsilcisi ödül kazananları belirliyor.
Liderlik Ödülü’ne başvurmaya hak kazanmak için bile, en az 4 yıl süren bir süreçten geçmek, iki alt kademe ödülü kazanmak ve her iki projeyi de başarıyla tamamlamak gerekiyor. CLP Geleceğin Doğa Korumacısı ödülünü 2008’de alan KuzeyDoğa ekibi, bu projeyi başarıyla tamamlayıp 2010’da 2. aşama olan CLP Devam ödülünü de kazandı. Bunu da başarıyla tamamlayan ekip, 2012’de CLP Liderlik ödülüne başvurmaya hak kazandı.
Rekabetli geçen ve 6 ay süren başvuru ve değerlendirme sürecinin ardından, 22 ülkeden yapılan 305 başvuru arasından 28 proje farklı ödüllere layık görülürken, birincilik ödülü olan 2013 Doğa Koruma Liderlik Ödülü” uzman biyologlar Emrah Çoban, Lale Aktay, Yakup Şaşmaz ve veteriner hekim Ayşegül Karaahmetoğlu’ndan oluşan KuzeyDoğa Derneği ekibi kazandı ve Türkiye ilk kez bu ödülü almış oldu. (http://www.conservationleadershipprogramme.org/Projects.asp)
Haziran ayında, ödüllü ekiplerin birer üyesi, iki hafta boyunca Kanada’da gerçekleştirilecek olan ve doğa koruma sektörünün yeni nesil uzmanlarını yetiştirmeyi hedefleyen CLP Doğa Koruma Liderlik ve Yönetim Eğitimi Çalıştayı’na ve sonraki hafta da ABD Baltimore’daki Dünya Doğa Koruma Bilim Kongresi’ne katılacak.
KuzeyDoğa Derneği Başkanı ve Utah Üniversitesi öğretim üyesi Doç. Dr. Çağan Şekercioğlu tarafından başlatılan ve öncülüğünde yürütülen doğa koruma çalışmaları ve bilimsel araştırmalarla uluslararası öneme sahip olan Kuyucuk Gölü’nün Doğu Anadolu'nun ilk Ramsar alanı ve Türkiye’nin 13. Ramsar Alanı ilan edilmesi sağlanmıştır. KuzeyDoğa Derneği’nin dilekçesi ve Orman ve Su İşleri Bakanlığı ile yaptığı çalışmalar sonucu, 2009 yılında Kuyucuk Gölü dünya ölçeğinde uluslararası öneme sahip sulak alan statüsü olan RAMSAR’ı kazanmıştır. Türkiye’nin ilk kuş üreme adası da, KuzeyDoğa Derneği’nin önerisi ve öncülüğüyle Kars Valiliği, İl Özel İdaresi ve Çevre ve Orman Müdürlüğü tarafından 2009 yılında Kuyucuk Gölü’nde yapılmıştır.
KuzeyDoğa Derneği, Kars-Kuyucuk Gölü’nün korunması, ada yapımı, sazlık bitki örtüsünün ekolojik restorasyonu ve bölgede doğa turizminin geliştirilmesi alanında yaptığı çalışmalarla, 2008 yılında İngiltere'de “Çevre Nobeli” sayılan “Whitley Altın Çevre” ödülünü kazanmıştır. Ödül veren Whitley Vakfı, bir sene boyunca KuzeyDoğa Derneği’nin bölgede yaptığı çalışmaları yakından izlemiş ve vakıf tarafından 2008 yılı içerisinde ödül verilmiş en iyi proje olarak belirlenmiştir.
2009 yılında Kuyucuk Gölü’nün KuzeyDoğa Derneği’nin çalışmaları sonucu 2009 Avrupa Seçkin Turizm Cenneti seçilmesi sağlanmıştır. Bu çalışmalarla Kuyucuk Gölü’nün uluslararası düzeyde tanıtımına katkı sağlanmıştır.
2011 yılında National Geographic Yılın Yükselen Kaşifi seçilen ve Türkiye Sulak Alanlara Saygı Ödülü’nü alan dernek başkanı Doç. Dr. Çağan Hakkı Şekercioğlu'nun çalışmaları, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Avrupa Birliği Bakanı Egemen Bağış ve Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu tarafından takdire layık görülmüştür.
KuzeyDoğa Derneği, Orman ve Su İşleri Bakanlığı Sulak Alan Kongresi’nde Kuyucuk Gölü Ramsar Alanı ile yaptığı başarılı çalışmalardan dolayı 2011 Yılın Sulak Alanları Koruyan En İyi Sivil Toplum Örgütü ödülüne layık görülmüştür.
Dernek başkanı Doç. Dr. Çağan Hakkı Şekercioğlu Kuyucuk Gölü’nün de dahil olduğu bilimsel çalışmaları ile 2 Şubat 2013 Dünya Sulak Alanlar Günü’nde Orman ve Su İşleri Bakanlığı tarafından gerçekleştirilen kutlama etkinliğinde Türkiye'nin İlk Sulak Alan Bilim Teşvik Ödülü’ne layık görülmüştür.
TÜRKİYE’NİN 13., DOĞU ANADOLU’NUN İLK RAMSAR ALANI KUYUCUK GÖLÜ
Kuyucuk Gölü, Önemli Kuş Alanı (ÖKA) olmasının yanı sıra, Önemli Doğa Alanı (ÖDA), Yaban Hayatı Koruma Sahası ve Türkiye’nin 13., Doğu Anadolu’nun ise ilk RAMSAR alanıdır.
Kuyucuk Gölü hem ilkbaharda, hem de sonbaharda göçmen kuşlar için önemli bir konaklama noktasıdır. Ayrıca, dünya çapında önemli bir tür olan Angıt (Tadorna ferruginea) popülasyonunun yaklaşık %6–8’i düzenli olarak Kuyucuk Gölü’nde görülmektedir. Göl sadece su kuşları açısından değil, aynı zamanda kıyı kuşları ve yırtıcılar için de önemli bir alandır. KuzeyDoğa Derneği tarafından 2007 yılında başlayan halkalama çalışmaları sonucunda bu alanın kuş göç yolu üzerinde olduğu kanıtlanmış, kuşların konaklayarak beslendikleri önemli bölgelerden biri olduğu saptanmıştır. 2007 yılından bu yana 5000’den fazla kuşa halka takan merkez halkalama ve gözlem çalışmaları sayesinde göl kuş türlerine 174 kuş türünü yeni kuş kaydı olarak eklemiştir. Bu sayede Kuyucuk Gölü'nde gözlemlenen kuş türü sayısı 2004'de 54 iken, 2012 yılı sonunda 227 türe çıkmıştır.
Nisan ve ekim ayları arasında ziyaret edildiğinde pek çok kuş türünün gözlenebileceği Kuyucuk Gölü’nde şimdiye kadar 227 kuş türü tespit edilmiştir. Göldeki türlerden 14’ünün soyu küresel çapta, 20’sinin soyu ise Türkiye çapında yok olma tehlikesi altındadır.