Kars’ta tümülüs (kral mezarı) ve binlerce insan iskeletiyle köprüye yol yapıldı...
Tacettin DURMUŞ
Cumhuriyet Halk Partisi Kars milletvekili adayı Saffet Özdemir, Ermenistan sınırına 17 kilometre mesafede bulunan Akyaka ilçesinin eski adı Möküs, yeni adı Üçpınar olan köyünde seçmenlerine partisinin seçim programını anlatmak için gittiğinde çocukların insan kemikleri ile oynadığı görünce gözlerine inanamadı.
Bu nedenle köyde inceleme başlatan Özdemir, binyıllar önce Kars ve çevresinde uygarlık kuran Urartulara ait olduğunu düşündüğü Tümülüs’ten fışkıran kemikler olduğuna karar verdi.
Özdemir; binlerce yıl önceden kalma ve binlerce insan iskeletiyle dolu bir Tümülüs’ün devlet tarafından iş makineleriyle taşınarak köy için yapılan köprü yoluna hafriyat malzemesi olarak kullanıldığını öğrendi. Daha sonra bu köyde yaşanan içler acısı manzarayı tesadüfen orada bulunan Habertürk muhabiri Tacettin Durmuş ile paylaştı.
Özdemir daha sonra karşılaştığı manzarayı gazeteci Tacettin Durmuş ile birlikte olay yerindeki yaşlı köylüler ve çocuklara durumu sorarak Tümülüs’ün iş makineleriyle sökülerek köprüye yol yapıldığını ve bu yönde büyük bir ihmal yaşandığına karar vererek sorunu medyaya taşımaya karar verdiğini belirterek açıklamada bulundu.
Ermenistan sınırına çok yakın bir köy olmasına rağmen içerisinden insan kemiklerinin fışkırdığı dağın Türklere veya Ermenilere ait bir toplu mezar olmadığının altını çizen Özdemir, “Eğer bu dağ bir toplu mezar olaydı bu kemikler çukur bir alana bulunurdu. Fakat kemikler insan yapımı bir yükseltiye ve açık bir alana gömülmüş. Bu nedenle kesinlikle toplu mezar değildir.” dedi.
Seçimlerden önce Üçpınar köyüne alelacele yapılan yol için dolgu malzemesi olarak kullanılan ve köy merkezinde bulunan Tümülüs’ten çıkan binlerce insan kemiği ve kafatasıyla köy çocuklarının futbol ve çelik çomak oynaması karşısında şoke olan CHP Milletvekili Adayı Saffet Özdemir yaptığı açıklamada şunları söyledi.
KÖYDEKİ ÇOCUKLAR, TÜMÜLÜS KALITILARINAN FIŞKIRAN İNSAN KAFATASLARIYLA FUTBOL, KEMİKLERİYLEDE ÇELİK ÇOMAK OYNUYOR.
“Ben CHP Kars milletvekili adayıyım. Buraya seçim çalışmaları nedeniyle geldiğimde çocukların insan kemikleriyle oynadığını gördüm. Bölgeyi biraz olsun incelediğimde bu yükseltinin binlerce yıl önce Kars ve çevresinde uygarlık kurmuş olan Urartulara ait bir Tümülüs olduğunu düşündüm. Fakat bu manzara ile karşılaşınca da insanlığımdan utandım. Yani Devlet burayı kazıyor, buradan hafriyat alıyor ve bir köprü yapımında kullanıyor. Burada yüzlerce, belkide binlerce insanın iskeletleri ortaya çıkıyor. Hatta dağdan insan kemiği fışkırıyor. Sizinde gördüğünüz gibi çocuklar bir insana ait kafatası ile oynuyor. Bu manzara insanlık dışı bir durumdur. Ve devlet bu kemikleri bu şekilde bırakıp gitmiş. Uzman değilim ama bu mezarlığın Müslüman, Rus veya Ermenilere ait değildir ve daha çok bir totem inancına aittir. Muhtemelen de bu yükseltinin altında bir kral mezarı mevcuttur. Kral mezarları o dönemin öteki dünya inancına göre kapatılır ve kralın yakınları, sevdikleri ve askerleri de onun üzerine gömülürdü. Burada sayılamayacak kadar insen kemiği var.
İNSAN OLMAKTAN UTANIYORUM, GELİŞMİŞ ÜLKELERDE BU KRAL MEZARI MUTLAKA MÜZE YAPILIRDI
Kars’ın her tarafı bir tarihtir. Ama Avrupa’da böyle bir alan olsa orası hemen bir açık hava müzesi haline getirilir ve insanlığa kazandırılırdı. Akyaka Trans Kafkasya’nın en stratejik bölgesidir. Bu bölgede büyük savaşlar yapılmış, kıyımlar yaşanmıştır. Bu bölge insanlarının geçmişe dönük anlıları vardır ve yakınlarını kaybetmişlerdir. Her ne kadar Ermeni soykırımından bahsediliyorsa da aslında bu bölgede Müslüman halka yenlik kıyımın yaşandığı bir gerçektir. Uzman değilim tabiî ki beklide burası bir toplu mezardır. Ama tekrar altını çizerek söylüyorum toplu mezarlar çukur bir bölgede olur ve böylesine açık ve bir insan yapımı bir yükselti de olmazdı. Yalnızca bu köyümüzde olduğu gibi Karsın 384 köyünde de çocukların oyun parkı olmadığı için onlarda bu kemiklerle oynuyorlar.”
MUHTAR; “ÇEKİM YAPAMAZSINIZ”
Özdemir ile birlikte çevrede çekim yaptığımız sırada köy muhtarının koşarak yanımıza geldiğini görünce de herhalde muhtar da köyünde yaşanan tarih katliamıyla ilgili olarak dert yanacak düşündük. Fakat büyük bir tepkisiyle karşılaştık. Muhtar ise bizlere karşı tehditler savurarak ‘burada çekim yapamazsınız, ya bu kemikler Ermenilere aitse ne olacak? Diyerek tepkisi ortaya koyarak derhal telefonun sarılarak Akyaka Kaymakamı Akif Pektaş’ı aradı. Bizlerde tartışma olmasın diye olay yerinden ayrılarak CHP’nin seçim aracıyla Kars’a dönmek için yola çıktık. Bu arada yol üzerinde Kaymakam Bey ile karşılaştık.
KAYMAKAM, “OLAYI SEÇİM MALZEMESİ YAPMAYIN”
CHP Milletvekili adayını ve beni “çay içmek için” makamına davet eden Akyaka Kaymakamı Akif Pektaş basının özgür olduğunu fakat olayın bir seçim malzemesi yapılmaması gerektiğini vurguladı. Pektaş’ın makam odasında yapılan sohbet sırasında ise duruma tepki gösteren CHP Milletvekili Adayı Saffet Özdemir, Üçpınar köyünde yaşanan olayın devlet eliyle yapılan bir tarih katliamı olduğunun altını çizerek, “Tümülüs ten çıkan binlerce insan kemiği ile çocukların oyun oynamasından rahatsızlık duyarak insanlığımdan utandım. Köy meydanındaki bu durumun köy çocuklarının ruh sağlığını etkilemesi kaçınılmazdır. Köyün her tarafını insan kemikleriyle doludur. Neden yıllarca ihmal edilmiş ve tarih ve maneviyat yok edilmeğe çalışılmış. Hani Türkiye çağ atlamıştı, hani Türkiye’de kişi başına düşen milli gelir 20.000 dolarlara çıkmıştı? Madem devletimiz bu kadar zenginleşmiş, Üçpınar köyünde çocuklara oyun sahası niye yapılmamış da çocuklar atarlının kemikleri ile çelik çomak oynuyor.” diye konuştu.
KÖYLÜLER NE DEDİ?
İçerisinden binlerce insan kemiği fışkıran dağın daha önce köprü yapımı için iş makineleriyle yarılarak taşınmasından rahatsızlık duyan köylüleri ise tepkilerini ortaya koyarak şunları söylediler. “Burasına çok yazık oldu taşıyıp götürdüler. Büyüklerimiz burasının ziyaret olduğunu anlatırlardı. Sanki burada büyük zatlar yatarmış gibi anlatırlardı. Sonrada kötü oldu eştiler buraları. Devlet toprakları kemiklerle birlikte köprüye götürüp doldu yaptı. Birçok kemiği de bizler tekrar çukur eşip gömdük. Bildiğimiz kadarıyla burada sayısız mezarlar var. Hatta eskiden de olduğu gibi dağın etrafında taş yapılar da vardı. Çocukların burada oynaması doğru değil. Burası taşınırken engel olmak istedik ama fayda vermedi ve burayı taşıyıp götürdüler. Yetkililer bu işe bir el atsın.”
KRAL MEZARI YOL YAPIMI İÇİN TAŞIYAN İŞ MAKİNESİ OPERATÖRÜ VİCDANEN RAHATSIZ OLUP İŞ MAKİNESINI KULLANMAYIP BIRAKIP KAÇMIŞ
Köylülerin anlattığına göre; Tümülüsü yıkan ve Tümülüsün bir bölümünden yüzlerce kamyon hafriyat alan ve binlerce insan iskeletini yollara seren iş makinesinin operatörü gördüğü bu manzara karşısında “bunlar insan kemikleri, günahtır, ben bu işi daha fazla yapamam” diyerek iş makinesini bırakıp olay yerini terk etmiş. İş makinesini kullanacak başka bir operatör bulunamayınca kral mezarı olduğu gibi bırakılmış. Fakat şu anda ortada kalan manzaraya göre Kral Mezarının yarısı yok. Yine köylülerin anlattıklarına göre “aslında köylüler o tepeyi bir kutsal mekan olarak bilirlermiş, hastalar şifa bulmak için oraya gelip mum yakar, dua ederlermiş; köy tellalları O tepenin üstüne çıkıp muhtarlığın bildirilerini tüm köylüye, duyduk duymadık demeyin diyerek okurlarmış, ama bir gün devlet oraya gelmiş ve yol için gerekli hafriyat malzemesini O tepeden almaya başlamış, iş makinelerinin çalışmaya başlamasıyla birlikte tepeden adeta insan iskeletleri fırlamış, binlerce insan iskelet kemiği kamyonlarla taşınarak yol malzemesi olarak köy yollarına serilmiş, köy yolları insan kemikleriyle doluymuş”. Köy sokaklarında ve civarında dolaşan insanlar bugün insan kemiklerinin üzerinde yürüyorlar.
ÇOCUKLAR, ATALARINA AİT KEMİKLERLE OYNUYOR
Kardeşi Saffet Özdemir’in seçim çalışmalarına destek vermek için orada bulunan öğretim üyesi Hüreyya Özdemir de gördüğü manzaradan çok etkilendiğini belirterek, “Bende buraya kardeşimle birlikte seçim çalışmaları nedeniyle geldim ve karşıtlığım manzara karşısında bir insanlık ayıbı ile karşılatıştım. Bende bu böleninin bir insanıyım. Belki de dedelerimizin kemikleri torunlarının oyuncağı olmuş durumda. Bu süre içerisinde nasıl olurda bu sorun üzerine farkındalık yaratırım diye düşündüm ve medya marifetiyle bu sorunu kamuoyu ile paylaşırız diye düşündüm. Umarım yetkililer yıllardan beridir ihmal edilmiş tarihi, kültürel manevi değere sahip çıkar ve burayı insanlığa kazandırırlar. Ama çok yazık ki buradaki halkımız belki de dedelerimize ait bu kemikleri be mezarlığı kanıksamış haldeler. Bu kısa süre içerisinde gördüm ki çocuklar dedelerinin kafataslarıyla top oynuyor ve diğer kemikleriyle de adeta çelik çomak oynuyorlar. Köylüler ve hayvanlar insan kemikleri üzerinde yürüyor ve mezarlara ait kemikler üzerinde yürüyorlar ve bu kemikleri ellerine alıp hayatın bir parçası haline getiriyorlar. Doğal bir olaymış gibi yaşıyorlar.”dedi.