Birleşmiş Milletler, Kars'ta turizmin gelişmesi için "Kars Bebekleri'ni seçti. Kars ekonomisine de katkı sunacak olan Kars Bebekleri, Kars Belediyesi ile de kurumsallaşacak.
Kars Bebekleri Projesi’nin mimarı Vedat Akçayöz ile Kars Bebekleri üzerine keyifle okuyacağınız güzel bir röportaj...
-Sayın Vedat Akçayöz, Kars Bebekleri Projesi’ni yapmak nereden aklınıza geldi?
Aslında benim Kars için hazırlamakta olduğum, dört ayrı proje daha var.
1- Eski Vali Konağı’nın "Kars Etnografya Müzesi Projesi"
2-Turistlerin, Kars'ta bir gün daha fazla kalabilmesini sağlamak için "Çakmak Köyünde Molokan Evinin ve Mezarlığının Restorasyon Projesi."
3-Türkiye'nin en büyük tabyalarının Kars'ta olduğu halde talan edildiği; ama yinede turistlik değeri olan " Kars Tabyaları Projesi."
4-Kafkas ülkelerinin her birinin en güzel 10 eserinin, Türkiye, Gürcistan, Azerbaycan, Rusya ve Ermenistan'da açılacak kütüphanelerde ülkelerin dillerine çevrildiği "Kafkas Kütüphaneleri Projesi."
İşte yukarıda saydığım kültürel çalışmalarla Kars'a bir nebze olsa dahi katkı yapabiliyorsam, ne mutlu bana.
Ben kendini Kars'a adamış "amatör"; ama yüreği ile çalışan bir nefer olarak adlandırıyorum.
Bana göre Kars işlenmemiş bir mücevher; Kars'ın bunca tarihi, bunca kültür birikiminin ancak yüzde onu kamuoyu tarafından kullanılmaktadır. Kısaca "Kars, tanıtılmaya ihtiyacı olan potansiyelli bir kenttir."
Kars'a gelen bir turist baldan ve kaşardan başka bir şey alamıyor; Neden alamıyor? Acaba bu soruyu Kars'lı olarak kaç kişi sordu kendine?! Karslı olarak Kars'ı tanıtacak objelerimizi üretememiş, turizmin hizmetine sunamamışız.
Evet, Kars'ın tanıtımı için bal ve kaşar çok önemlidir; fakat yeterli değildir; hepsi tüketim ürünleridir, kalıcı görsel değildir.
Kars'ın tanıtımını, çok kültürlü giysi zenginliğimizi Kars bebekleri üzerine dantel gibi işleyerek yapabiliriz. Kars bölgesindeki On bin yıllık kaya resimlerini, Selçuklu, Osmanlı ve Ermeni eserlerini küçük maketler halinde biblolara dönüştürerek de yapabiliriz.
-Kars bebeklerini kaç yıl önce yaptınız?
Size, bir espiri ile cevap vereyim; Yaklaşık 10 yıl oluyor; ama bebeklerim o kadar yaşlandılar ki hepsi genç kız ve delikanlı oldular, keşke daha önce başarabilseydim; ama olmadı.
Benim bu haykırışıma, bir tek “Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı” cevap verdi. Doğu Anadolu'da Kültür Turizmi İçin İttifaklar çerçevesinde Kars'ta Turizmin gelişimi için sunduğum Proje kabul oldu. Allah kısmet ederse bu programı Kars Belediyesi ile beraber yapacağız.
-Kars bebeklerini yapmak nerden aklınıza geldi?
Amaç "Kars'ın tanıtımı." Her türlü olanaklarımızı kullanarak Kars'ın tanıtımına katkı yapmamız gerekiyor. Yakın çevremizde Kağızman ve Damal Bebekleri var. Bu yerleri görmeyen ; ama Kağızman ve Damal Bebeklerini tanıyan milyonlarca insan var.
Böylece Kağızman ve Damal; hem bebeklerini üretip para kazanıyorlar, hem de kasabalarının adını dünyaya duyuruyorlar. Bu çabalara "Helal olsun demekten ve tebrik etmekte başka ne söylenebilir ki."
Onların yaptıklarının daha iyisini biz yapabiliriz.
Onlarda olmayan turizm potansiyeli fazlası ile bizde var, bu zenginliği çeşitlendirerek Türkiye kamuoyuna duyurmalıyız
-Sayın Akçayöz, çok kültürlülüğü nasıl algılıyorsunuz. Sizce çok kültürlülük bir zenginlik mi, yoksa ayrımcılık mıdır ?
Bizdeki resmi ideoloji Anadolu’nun çok kültürlü zengin yapısını yakın zamana kadar görmezlikten geldi, sürekli halının altına süpürdü.
Geçte olsa olumlu yönde gelişmeler var.
Kars'ın asıl zenginliği çok kültürlü yapısıdır. Bizi diğer Anadolu şehirlerinden farklı kılan da budur. Bu zengin yapı; ayrımcılık değil bir zenginliktir.
Bize mal olmuş bu izleri; tarihimizde, kültürümüzde, yemeklerimizde, halılarımızda, köydeki ninelerimizin çeyiz sandığındaki elbiselilerinde ve halk oyunlarında ki giyimsilerimizde görmek mümkündür.
Birlik ve beraberliğimize, her zamankinden çok daha fazla ihtiyaç duyduğumuz bu günlerde, bu gibi ortak noktaları bulup ortaya çıkarmak çok anlamlıdır.
Halk oyunları giysilerinde de benliğini bulan bu büyük potansiyeli Kars bebeklerinde ki otantik giysilerle Türkiye'nin gündemine oturtabiliriz.
İnancım odur ki: Geçmişten günümüze kadar gelen değerlerimize sadık kalarak ; çok kültürlü zenginliğimizi oluşturan (Azeri, Kürt, Terekeme, Yerli, Malakan vs… ) insanlarımızın öz giysileri ile giydirilen "Kars bebekleri" çok önemli bir misyon üstlenecektir.
-Sayın Akçayöz "Kars Bebekleri"ni nasıl yapacaksınız?"
Amacım, Kars bebeklerini dünyaya duyurmak ve "KURUMSALLAŞTIRMAK."
Bu amacını gerçekleştirmek için Başkanlığını yürüttüğüm Kars Kültür ve Sanat Derneği'ni, Kars Belediyesi ile kaynaştırıp hibe bittikten sonrada sürekliliğini sağlamak.
Bebeklerin giysilerindeki otantik doku çok önemlidir, bu alt yapıyı sağlam yapabilmek için bilimsel bir statüye oturtmalıyız.
En önemlisi de kurumsallaşmasını sağlayarak sürekli hale getirmektir.
Bu konunun altını tekrar çizmek istedim.
-Sayın Akçayöz, Kars Bebeklerini nasıl pazarlayacaksınız?
Kars bebeklerinin pazarlama yönünden bir çok avantajları var.
Ben Kağızman ve Damal bebeklerini inceledim.
Kağızman bebekleri; Kağızman Kaymakamlığı öncülüğünde vücut bulmuş, sonrada halkının ve Meryem Hanım'ın çabaları ile gelişip Türkiye'nin gündemine oturdu; ama ne hazindir ki Kağızman Kaymakamlığının ürettiği bebekler, Vilayete ve Türkiye çapında gönderilince paralar zamanında gelmeyince, Kağızman bebeklerinin üretimi krize girip durma noktasına gelmiş…
İsterseniz Damal Bebeklerine de bir göz atalım;
Fidan Atmaca, 12 senedir Damal Kaymakamlığı’nın Halk Eğitim Merkezi bünyesinde açtığı Damal bebekleri kursunda öğretmenlik yapan 60 yaşlarında bir kadın.
Tansu Çiller gelişinde görmüş bu bebekleri, çok hoşuna gitmiş. O sıra Fidan abla kendisinden iş istemiş. O da kaymakamlığa direktif verilip bebek yapımı için kurs açmasını istemiş; ama şimdilerde kapalı.
Fidan Atmaca sözlerine devam ediyor.
Şimdi fazla bir üretimleri yok. Küçük bir yer burası, iş yok.
İleriyi gören bir kaymakam gelince açılıyor, gelmezse kursum açılmıyor. Açıldığında durumu iyi oluyor. Maaş veriyorlar, iki üç ay kursta öğretmenlik yapıyorum…
Sonuç olarak her iki ilçemizin de pazarlama sorunları var.
Nedeni ise gayet basit, İkisinin de turistlik potansiyeli yok. Sipariş üzerine çalışmakta zor oluyor. İnternet ile de zor oluyormuş…
Ama Kars'ta böyle bir dezavantaj yok.
Çünkü Kars'a yaklaşık olarak, 19 bin yabancı ve 45 bin de yerli turist geliyor.
Bu sayı bebeklerin satışı için müthiş bir potansiyel. Gelecekte de bebeklerimizin tanıtım sinerji ile de bu sayıyı arttıracağız.
Kars'ın tarihi ve kültürel geçiş güzergâhında oluşu büyük bir avantaj, turist potansiyeli de çok yüksek.
Değerli okurlar; Bu röportajımda dilimde Kars'ın var olan potansiyellerden sadece KARS BEBEKLERİNİ anlattım sizlere.
İlerki günlerde Kars biblolarını ve Ebul Hasan Harakani'nin maneviyatını sözlerini tanıtmak için yapacağımız çalışmalardan bahsedeceğim. Kalın sağlıcakla...