Kars’ta yüz yıllardır süregelen ot biçme yöntemi değişti

Yüzyıllardır geçimini sadece tarım ve hayvancılıkla idame ettiren Kars’ta, geleneksel ot biçme ve toplama yöntemleri modern tarım aletlerinin kullanılması nedeniyle değişti.

Tacettin DURMUŞ 

Daha son birkaç on yılla kadar orak ile yolunan, imece usulü tırpan ile biçilen, son 20 yıla kadar da atların çektiği makineler ile biçilen otlar, artık traktör biçeri ve özel o biçme makineleri ile biçilmeye başladı.

Yılın en az yarısının kış şartlarında geçtiği Kars’ta, hayvanlarının kışlık yem bitkisi ihtiyacını karşılamak isteyen köylülerin hummalı çalışmaları aralıksız olarak kavurucu güneş altında devam ediyor.

Kars köylüsü bu günlerde zamanının büyük bir bölümünü gece ve gündüz olmak üzere tarları ile evleri arasında mekik dokuyarak geçiriyor. Eski yıllarda olağan üstü bir şekilde bilek gücüyle biçilen ot, yulaf, arpa, buğday ve korunga artık il genelinin büyük bir bölümünde modern tarım aletleri ile yapılıyor.

Eskinden köyden köye ot biçmek için ırgatlar para karşılığı ot biçmeye giderken, artık onların yerini dev biçerdöverler ve balya makineleri aldı. Son yıllarda Kars’ın köylerinde maddi durumu iyi olan ve tarım arazisi geniş olan çiftçiler, aldıkları balya makinesi ile neredeyse bir köyün otunu tek başına balyalıyor.

Az bir uğraşla fakat mazot fiyatlarının yüksek olmasına karşın, biçildikten sonra balya makineleri tarafından hazırlanarak tarlaya bırakılan ot balyaları, tarladan toplanarak römorka veya kamyonlara yüklenerek evlere taşınıyor. İşçilikten ve zamandan tasarruf etmek amacıyla tasarlanan balya makinesi ile bir günde 2 ile 3 bin balya yapılabiliyor.

Öte yandan balyaları bağlamak için naylon ip kullanıldığı gibi, geçmiş yıllarda demir tel ile bağlanan balyalarda arta kalan demir telleri yutan büyük baş hayvanlar, bu riskten kurtulmuş oluyor.

Oysa yaşlı çiftçilerin hatırlayacağı gibi yıllar önce biçin zamanı köyden köye ırgat transferi olur. Biçilecek otu ve tahılı fazla olan zengin köylere ot biçmek için giden ırgatlar azımsanmayacak kadar büyük para kazanırdı. Hatta biçilen çayırlardaki otlar, kadın ve kızlar tarafından el tırmığı ile toplanır at ve ya öküz arabaları ile evlere taşınırdı.

Artık son yıllarda tüm bu geleneksel yöntemler tarihe karıştı. Artık at ve öküz arabasının yerini traktör ve biçerdöverler aldı. El değmeden biçilen otlar balya makinesi ile bağlanıp, briket gibi istiflenerek taşındığı gibi zaman kaybı da ortadan kalkmış oluyor.