Tacettin DURMUŞ
Kılıçdaroğlu, Susuz Belediyesi önünde CHP’li Susuz Belediye Başkanı Oğuz Yantemur ve Kafkas Halk Oyunları ekibinin ‘Hoş gelişler ola Mustafa Kemal Paşa’ ve ‘Onuncu yıl’ marşları ile karşılandı. Halk oyunları ekibi Kılıçdaroğlu’na Türk Bayrağı hediye etti.
Makamda CHP Kars İl Başkanı Taner Toraman ve Belediye Başkanı Oğuz Yantemur ile bir süre görüşen Kılıçdaroğlu, daha sonra Susuz Belediyesi bünyesine kurulan Cilavuz Tarımsal Kalkınma Kooperatifi’nde kadınlarla birlikte kahvaltı yaptı. Daha sonra Susuz’un Çamçavuş Köyü’ne geçen Kılıçdaroğlu, Şehit Olgun Kurbanoğlu Taziyeevinde köy halkı ile bir araya gelerek sorunlarını dinledi.
Susuz ilçesindeki ziyaretlerin ardından il merkezine geçen Kılıçdaroğlu, CHP Genel Başkan Koordinatör Başdanışmanı Erdoğan Toprak ve CHP Genel Başkan Yardımcısı Ali Öztunç ile birlikte, Kasaplar Hali ve çevresinde esnaf ve halk ziyareti gerçekleştirdi. Kars’ta esnafın sorunlarını dinledi. CHP Kars İl Başkanı Taner Toraman ve Susuz Belediye Başkanı Oğuz Yantemur’un da eşlik ettiği Kılıçdaroğlu yoğun ilgi gördü.
KARS HALKI KILIÇDAROĞLU’NA DERT YANDI
Kılıçdaroğlu ile karşılaşan esnaf ve vatandaşlar, dert yanarak özellikle işsizlik, yoksulluk ve pahalılıktan şikayet etti. Vatandaşların şikayetleri arasında yaklaşan kış öncesi kömür, elektrik ve doğalgaz faturalarının ödenemeyecek kadar yüksek olması, hayvan piyasasının alt üst olması ile geçimini tarım ve hayvancılıkla sağlayan köylülerin perişan hale gelmeleri yer aldı. Kasaplar Halinde vatandaşlarla çay içen Kılıçdaroğlu, daha sonra Kültür ve Turizm İl Müdürlüğü’nde, kanaat önderleri, muhtarlar ve sivil toplum örgütlerin temsilcileri ile halk buluşması gerçekleştirdi.
BİRİLERİNDEN TALİMAT ALMAYIN!
Burada konuşan Kılıçdaroğlu, merkez bankası bürokratlarına çağrıda bulunarak vatandaşı daha perişan edecek kararlar almamaları ve birilerinin isteği üzerine karar vermemelerini istedi.
Kemal Kılıçdaroğlu, Merkez Bankası'nda (TCMB) faiz kararından önce "Ekonominin gereği neyse onu yapın. Birilerinden talimat almayın. Vatandaşı daha perişan ettirecek kararlar almayın. Vatandaşı mağdur etmeyin. Aklınızla, fikrinizle, bilginizle, birikiminizle, eğitiminizle karar verin. Birilerinin isteği üzerine karar vermeyin. Yazıktır, günahtır bu millete” dedi.
KARS’IN TARİHİ ÖNEMİ BÜYÜK
Kars'ın tarihi önemine dikkat çeken Kılıçdaroğlu, "Kars Kalesi, Ani Harabeleri, Taş Köprüsü, Katarina Köşkü, Harakeni Türbesi var. Dolayısıyla burası her hâlükârda bir kültürün merkezidir. Turizmin, hayvancılığın, tarımın merkezi olmayı hak eden bir kenttir. Süleyman Şah Türbesi'nin ana toprağına götürme sözü veren Kemal Kılıçdaroğlu konuşmasında şu ifadeleri kullandı: "İçimi yakan bir şey daha var, kendi toprağımızdan bayrağımız indirdik ve Süleyman Şah Türbesi’ni kaçırdık. İçimde ukdedir. Allah nasip eder, iktidara gelirsek dostlarımızla beraber, göreceksiniz bir hafta içinde o şanlı bayrağı götüreceğim, Süleyman Şah Türbesi’ni ana toprağına götüreceğim ve o bayrak orada dalgalanacak. Kars’ta olmaktan, dostlarımızla beraber olmaktan son derece mutluyum. Sizinle güzel bir sohbet gerçekleştireceğiz.
SORUNLAR HER GEÇEN GÜN ARTIYOR
Çünkü, memleketin kötüye gittiğini, sorunların her geçen gün arttığını, neredeyse her evde huzursuzluğun egemen olduğunu biliyoruz. Bunu çözmemiz lazım, nasıl çözeceğiz, beraber çözeceğiz. İşçisi, emeklisi, memuru, ev kadını, çalışanı, işsizi hep birlikte çözmek zorundayız. Vatan bizim vatanımız, bayrak bizim bayrağımız. O bayrak bu vatanda şanlı dalgalansın ve her evde huzur olsun. Bunun için Kars’tayım. Sadece Kars’ın değil, Türkiye’nin sorunlarını çözeceğiz. Beraber çözeceğiz, inançla, kararlılıkla çözeceğiz. Bunu yaptığımız zaman göreceksiniz, Türkiye çok daha güzel, yaşanılır bir ülke olacak. Gencecik evlatlarımız, ya yurtdışına mı gidelim, böyle bir arayış içinde olmayacaklar. Herkesin işi, aşı olacak ve bereketli bir Türkiye olacak. Buna inanıyorum. İzin verirseniz Karslı birisi olmayarak ama bu bölgenin bir evladı olarak beni kabul ederseniz Kars’ı ben size anlatayım. Kars’ın gerçekten de görkemli bir tarihi var. Olağanüstü zengin bir kültürü var. Aşıklık geleneği var, az önce içeri girerken de Aşık Bilal’i dinledik. Bu geleneği sürdürülmesi, genç kuşaklara bu geleneklerin anlatılmasının ayrıca bir özelliği var. Kars Kalesi, Ani Harabeleri, Taş Köprüsü, Katerina Köşkü, Harekani Türbesi var. Dolayısıyla burası her hâlükârda kültürün merkezi. Turizmin, hayvancılığın, tarımın merkezi olmayı hak eden bir kentir Kars.
KARS’TA CİDDİ BİR GEÇ NÜFUS KAYBI VAR
Bu kadar zengin kültürü, tarihi, coğrafyası, ovaları, bereketli toprakları varken Kars neden son 20 yıldır kan kaybediyor, neden Kars’tan gençler, İstanbul’un varoşlarında, İzmir’in varoşlarından acaba asgari ücretle de olsa bir iş bulabilir miyiz diye bir arayışa giriyorlar? Bunu hep beraber hafızamın bir yerinde güçlü bir soru olarak tutmak zorundayız. Kars’ın ciddi bir genç nüfus kaybı var, bu Kars’ın geleceği açısından ciddi bir risk. Gençlerin burada kalması, üretmesi, çalışması, karnını doyurması, evlenmesi lazım. Turist olarak İstanbul’a, İzmir’e gidebilir; İstanbul’dakiler de turist olarak buraya gelebilirler, gezebilirler. Bütün bu coğrafyayı bir barış havzasına döndürmek mümkün. Herkesin karnı İstanbul’da doyarsa Kars’ı ne yapacağız o zaman? Sadece yaşlılar kenti mi olacak Kars, hayır, buradan çıkarmamız lazım.
7 BİN 441 KİŞİ ÇKS’DEN SİSTEMİNDEN ÇIKMIŞ
Kars’tan devletin resmi rakamlarını vereceğim. 2002 yılında Çiftçi Kayıt Sistemi’ne kayıt yaptıran çiftçi sayısı 35 bin 528. 2020 yılında bu rakam 28 bine düşüyor. 7 bin 441 kişi bu sistemden çıkmış. Soru, 7 bin 441 kişi bu sistemden çıktıysa bu insanlar nereye gittiler? Beraber sorgulamamız lazım. Hayvanlar doğal ortamları içerisinde besleniyorlar, bu kadar değerli bir coğrafya başka bir ülkede hemen hemen hiç yok. Besiciler de büyük ölçüde şikayetçi. Az önce Kars’ta çarşıda küçük bir gezi yaptık. Allah inandırsın herkes burnundan soluyor. Geçim sıkıntısında, kış geldi, kömüre yapılan zamdan, nasıl ısınacağız demekten, çocuğum işsiz üniversiteyi bitirdi, 5 çocuğum var hepsi işsiz… Tam bir sorunlar yumağı. Çocuğum işsiz diyenlerin yüzde 99’u anneler. Babalar daha farklı şeylerden bahsediyorlar. Bu kadar bunalmamıştık. Bu kadar sıkıntılı bir tablo ile hiç karşılaşmamıştık. Peki biz tarımı, hayvancılığı bıraktık, kim bizi besleyecek? Avrupa’nın gelişmiş ülkeleri, emperyal ülkeler bizi besleyecek.
SADECE KARS’I, TÜRKİYE’Yİ DEĞİL, BÜTÜN ORTADOĞU’YU BESLERDİK
2020 Ağustos ayı itibariyle 5 milyon 659 bin 291 büyükbaş canlı hayvan ithal ettik. Türkiye’de yetişmez miydi, yetiştirebilirdik. 5 milyon 600 bin küçükbaş hayvan ithal ettik, 7 milyon 365 milyon dolar para ödedik. Yani yurtdışında besicilik yapanların canlı hayvanlarını aldık, 7 milyon 365 milyon dolar ödedik. Sadece 7 milyar 365 milyon doları bu bölgeye ödeseydik ne olurdu? Sadece küçükbaş. 3 milyon 94 bin 634 yine hayvan ithalatımız var. 374 milyon 215 bin dolar yine para ödemişiz. Kırmızı et ithal etmişiz, 301 bin 269 ton, 1 milyar 433 milyon dolar ödemişiz. Sadece üçüne, büyükbaş, küçükbaş ve et ithalatına ödediğimiz toplam rakam 9 milyar 171 milyon dolar. 9 milyar doları yurtdışındaki üreticilere değil de kendi besicimize ödeseydik acaba ne olurdu? Sadece Kars’ı, Türkiye’yi değil, bütün Ortadoğu’yu beslerdik biz.
İŞSİZLİK TEMEL SORUN
İşsizlik temel bir sorun, hepiniz canlı tanığısınız, Kars’ta bunu görüyorsunuz. Türkiye’de de çok ciddi bir sorun, 10 milyonun üzerinde işsizimiz var. Gencecik fidan gibi evlatlarımız var. Üniversiteyi bitirmiş 1 buçuk milyon evladımız işsiz. Bunlar iş bekliyorlar. Herhalde babalarından, annelerinden değil. Babası sanayiciyse, annesi iyi bir servet edinmişse dükkânı, hanı, hamamı varsa doğru. İşsizlik sorunu yok orada. Ama baba, anne düşük bir gelire sahipse veya emekliyse bu çocuk nerede iş bulacak? Nerede evlendirecek bu çocuğunu.”