Açıklama şöyle: “Kars İli, Merkez Kaleiçi Mahallesi ve Kars Kalesi I. Derece ve III. Derece Arkeolojik Sit Alanlarıdır. Kaleiçi Mahallesi içerisinde yer alan tescilli taşınmazlar 2000 yılından beri peyder pey restore edilmekte olup, bu taşınmazlardan restorasyonu yapılanlar ile henüz restorasyonu yapılmayanların listesi tescil envanter kayıtları esas alınarak düzenlenmiştir.
RESTORASYONU TAMAMLANAN TESCİLLİ TAŞINMAZLAR
1-Kars Kalesi 2002-2005 tarihlerinde Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından restore ettirilmiştir.
2- Havariler Kilisesi (Kümbet Camii) Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından 2008-2009 tarihinde restore ettirilmiştir.
3- Evliya Camii ve Ebul Harakani Türbesi 1999-2001 yıllarında bir vakıf tarafından restorasyonu tamamlanarak ibadete açılmıştır.
4- Cuma Hamamı 2007-2008- yıllarında Kars Belediyesi tarafından restorasyonu tamamlanmıştır.
5- Namık Kemal Evi 2007-2008 tarihlerinde Kars Belediyesi tarafından restore ettirilerek Aşıklar Evi olarak hizmete açılmıştır.
6- Vaizoğlu Camii 2008-2009 tarihlerinde Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından restorasyonu tamamlanmıştır.
RESTORASYON PROJESİ TAMAMLANARAK ONARIM PROGRAMINA ALINAN TESCİLLİ TAŞINMAZLAR
1-Muradiye Hamamı mülkiyeti İl Özel İdaresine ait olan tahsisi Kültür ve Turizm Bakanlığına yapılmış bulunan hamamın röleve, restitüsyon ve restorasyon projeleri Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yaptırılmış olup, restorasyonu uygulama aşamasındadır.
2- Taş Köprü Karayolları Bölge Müdürlüğü tarafından 2011 yılı onarım programına alınmıştır.
RESTORASYONU HENÜZ YAPILAMAYAN TESCİLLİ TAŞINMAZLAR
1-Beylerbeyi Sarayı mülkiyeti İl Özel İdaresine ait olan sarayın restorasyon projeleri ve uygulaması henüz yapılmamıştır.
2- Mazlumağa Hamamı mülkiyeti Kars Belediyesine ait olan hamamın Kars Belediyesi tarafından 2008 yılında sağlamlaştırma ve küçük onarımları yapılmış; ancak restorasyonu henüz yapılmamıştır.
3- Ahmet Tevfik Paşa Konağı (Osmanlı Evleri) mülkiyeti Kars Belediyesine ait olan konağın restorasyonu henüz yapılmamıştır.
Sonuç olarak İlimiz Merkez Kaleiçi Mahallesindeki toplam 11 adet tescilli taşınmazdan 6 adedinin restorasyonu tamamlanmış, 2 adedi onarım programına alınmış, diğer 3 adedi ise Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kars Valiliği, Kars Belediyesi ve Kars İl Özel İdaresi tarafından gerekli ödenekler temin edildikten sonra öncelikle röleve, restitüsyon ve restorasyon projeleri yaptırılıp, daha sonra restorasyonlarına başlanacaktır.”