Kunduracılar destek bekliyor

Kars’ta ayakkabı tamirciliği ve satışı yapan, kendi üretip satan kunduracılar devletten destek bekliyorlar.

Kunduracılık ya da daha yeni ismiyle ayakkabıcılık geçmişte çok popüler bir meslekti. Her kunduracının yanında birçok çırak olurdu. Bu mesleği öğrenip ekmek parasını kazanmak isteyenlerin sayısı hiçte az değildi. O zamanlar ayakkabıların her santimetrekaresi el emeği göz nuruyla yoğrulurdu. Sonrası malum… Teknolojik gelişmeler ve makineleşme, hem ayakkabıcılığı yavaş yavaş öldürdü hem de piyasayı ucuz ama kalitesiz ayakkabılarla doldurdu. Dışarıdan gelen ayakkabılar da esnafı etkiledi. Bu durum sadece onlara özgü değil, Türkiye’de de çok büyük fabrikalar var. Mesela onların da çoğu ya kapattı ya da fabrikaları Çin’e aldılar. Yani Türkiye’deki bir firma Çin’de bir fabrika kurdu orda üretir ve Türkiye’ye getirir oldu. Ucuz işçilik olayı baş gösterdi. İnsanlar da nerde ucuz varsa oraya yöneldi. Türkiye’de 1990- 95 yıllarında ayakkabı yapımları giderek azaldı. Yurt dışından gelen ayakkabılara karşı durulamaz hale gelindi.

Kars’ta 15 yıldır ayakkabı üretip satan 46 yaşındaki Hasan Oğuz, kunduracılığın babadan kalma bir meslek olduğunu ve bu işi zevkle yaptığını söyledi. “Yaptığımız işler naturel, hiçbir katkı maddesi yoktur. Naylon poşet gibi karışımlara yer vermemekle beraber kendi elimizle üretiyoruz.” diyen Oğuz, “Bu meslek çok mukaddes bir meslektir. Bu yüzden Kars halkının bize sahip çıkması ve biz sahiplenmesi gerekmektedir. İnsanlarımız sanata daha değer vermiş olsalar daha iyi şeyler ortaya çıkarırız. Ayakkabıcılık zor ve zahmetli bir meslektir. Model olarak insana bir şeyler beğendirmek de zor. İnsanları ne kadar mutlu edersen usta da o kadar mutlu olur. Yani maddi unsurlar bizim için daima ikinci plandadır. Fiyatlarımız makuldür; 70-100 TL arasında değişir.” şeklinde konuştu.

52 yaşındaki Yasin Çiftçi de, Yeni Pazar Caddesi’nde sayıları giderek azalan ayakkabı tamircilerinin bir bir bu mesleği terk ettiklerini söyledi. Teknolojiye yenik düştüklerini belirten Çiftçi, artık insanların tez yırtılan ucuz ayakkabıları tercih ettiklerini, ayakkabıları zarar gördüğünde de çöpe atıp yenisi aldıklarını ifade etti. Az sayıda ayakkabı tamir edebildiklerini de vurgulayan Çiftçi, bu yüzden bu mesleği çocuklarına bırakmak istemediklerini kaydederek, ayakta durabilmek için destek verilmesini de sözlerine ekledi.