Kars Valisi Günay Özdemir, yapımı süren Bakü Tiflis Kars Demiryolu hattında incelemelerde bulunarak firma yetkililerinden bilgi aldı ve çalışmaları yerinde inceledi. Arpaçay Kaymakamı Faruk Erdem ve Belediye Başkanı Erçetin Altay’ın da eşlik ettiği gezi ve incelemede BTK Proje Müdürü Kaysergah Erdem, proje hakkında katılımcıları bilgilendirdi.
Bir süre önce yazılı ve görsel basında yar alan “BTK inşaatı durdu” yönündeki haberlerin ardından projenin Kars ayağındaki çalışmalar yerinde incelendi. Kar yağışına rağmen çalışmaların coğrafik şartlar nezdinde devam ettiği görülürken, projenin yüzde 83’ünün tamamlandığı ve 2015 yılının sonunda BTK’nın hayata geçirileceği belirtildi.
Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun da özel ilgisi ve belirtilen tarihte işin teslimi noktasındaki talimatı üzerine de bölgedeki çalışmalara da hız verildi. Bu kapsamda Vali Günay Özdemir de yüklenici firma yetkilileriyle birlikte tüneller ve diğer alanlardaki çalışmaları yerinde gördü. Çalışmaların devam ettiğini belirten Vali Özdemir, “Yaz-Kış demeden çalışılacak ve iş zamanında bitirilecek.” dedi.
Toplam 836 km uzunluğu olan Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu Hattının Türkiye kesimdeki 79 km’lik bölümünde çalışmalar kış mevsimine rağmen devam ediyor. Projenin Gürcistan kesiminde 207 km (24 km Yeni hat + 160 km Rehabilitasyon + 23 km Mevcut Hat) ve Azerbaycan kesiminde de 540 km hat bulunuyor.
Projenin hayata geçirilmesi, 29 Aralık 2004 tarihinde Türkiye-Gürcistan-Azerbaycan Karma Ulaştırma Komisyonu’nun Tiflis’teki toplantısında ele alındı. Bu toplantıda; Türkiye, Gürcistan ve Azerbaycan arasında demiryolu bağlantısını sağlamak, Türkiye ile Gürcistan arasında 76 km uzunluğunda yeni demiryolu inşa edilmesi, Türkiye sınırından Gürcistan içerisinde Akhalkalaki’e kadar 29 km’lik yeni bir demiryolu hattı inşa edilmesi ile Akhalkalaki-Tiflis arasındaki mevcut demiryolu hattının rehabilite edilmesi kararları alındı.
BAKÜ-TİFLİS-KARS (BTK) İPEK DEMİRYOLU PROJESİ
Türkiye tarafındaki yeni yapılacak demiryolu hattının yapımı ÖZGÜN YAPI San. ve Tic. A.Ş & ÇELİKLER Taah.İnş.ve San.A.Ş.İş Ortaklığına 289.838.988 TL bedelle ihale edildi ve 04 Mayıs 2008 tarihinde yer teslimi yapılarak işe başlanıldı. Demiryolu inşaatının temeli, 24 Temmuz 2008 tarihinde Türkiye, Gürcistan ve Azerbaycan Cumhurbaşkanlarının katılımı ile Kars’ta atıldı. 30 Ekim 2012 tarihi itibariyle geçici kabulü yapıldı.
İkmal inşaatı ihalesi ŞENBAY Mad.Turz. İnş. Nak. San. ve Tic. A.Ş. & ERMİT Müh.İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığına 549.266.530 TL bedelle ihale edildi ve 10 Nisan 2013 tarihinde yer teslimi yapılarak işe başlanıldı. İkmal işi kapsamındaki çalışmalara 05 Aralık 2013-08 Ekim 2014 tarihleri arasında ara verildi.
Bodrumda Yapılan 1. İzleme Toplantısında Alınan Karar Gereği; Sınır tünelinin Gürcistan kısmındaki heyelan nedeniyle proje değişikliğine gidildi ve mutabakat sağlanarak yeni tünel güzergahı belirlendi. Bu revize ile güzergahta 0,4 km kısalma oldu.
Koruma Kurul Kararı Gereği; Km:60+015~68+480 arasındaki yarma kesiminde tarihi Senger Kalesi’nin yer alması nedeni ile bu bölgeden uzaklaşacak şekilde güzergah değişikliğine gidildi. Bu değişiklikte, yarma derinliğinin daha da artacağı için hem işletme hem de demiryolu seyrüsefer güvenliği açısından bu kesimde delme tünel yapılması kararı verildi. Bu revize ile güzergahta 2,6 km kısalma oldu.
SOSYAL ETKİLER:
Mera ve ekilebilir arazi vasfındaki taşınmazların güzergah çalışmalarından dolayı bölünecek olması, Mevcut geçitlere ilave geçit talep edilmesi, Yolların kısa mesafede mevcut akslarında bağlanması, Mevcut kotların korunarak kar mücadelesi kolaylığı sağlanması, gibi nedenlerle yarma kazısı yapılan kesimlerde kemer kesitli aç-kapa tünel yapılması kararı alındı. Bu sebeplerle; Proje güzergahında yaklaşık 3 Km kısalma sağlandığı gibi projenin Türkiye kesiminde mevcut 2 adet 800 metrelik istisnai kurp da kaldırılarak hattın standardı daha da artırıldı.
Eski Proje: 76 km
Yeni Proje: 73 km
73 kmuzunluğundaki revize proje kapsamında; 6.752 metre uzunluğunda delme tünel, 11.267 metre uzunluğunda aç-kapa tünel, 548 metre uzunluğunda viyadük, muhtelif ebatlarda (28) adet altgeçit ve üstgeçit ile (68) adet menfez bulunmakta. Ayrıca, ilk işin keşif kapsamında tamamlanamaması nedeni ile kalan işlere üstyapının da çift hat olarak inşa edilmesinin yanı sıra yeni hattın mevcut hattan ayrıldığı noktadan itibaren yaklaşık 6 km uzunluğunda Kars istasyonuna doğru çift hat olarak rehabilite edilmesi ile mevcut Kars istasyonunun modern bir şekilde yeniden yapılması da ikmal ihalesi kapsamına alındı.
HARCAMA VE ÖDENEK DURUMU
PROJENİN TOPLAM TUTARI;
321.998.000 TL. I.İş Yaklaşık Maliyeti
711.741.000 TL. İkmal İşi Yaklaşık Maliyeti
1.033.739.000 TL. Toplam Yaklaşık Maliyet
KDV ve Fiyat Farkı eklendiğinde
1.400.000.000 TL. olmakta. (2,00 $/TL) = 700 milyon $
GERÇEKLEŞEN PROJE ÖDEMESİ;
420.000.000 TL. I.İş Kapsamında Ödenen
565.000.000 TL. İkmal İşi Kapsamında Ödenen
985.000.000 TL. Fiyat Farkı Dahil Toplam Ödenen
1.163.000.000 TL. KDV Dahil Toplam Ödeme (2,00 $/TL) = 581 milyon $
KALAN ÖDEME TUTARI;
1.400.000.000 TL. Toplam Proje Tutarı
1.163.000.000 TL. Toplam Ödeme Tutarı
237.000.000 TL. Kalan Ödeme Tutarı (2,00 $/TL) = 119 milyon $
PROJE TOPLAM TUTARI : 700 MİLYON DOLAR
GERÇEKLEŞEN ÖDEME : 581 MİLYON DOLAR
KALAN : 119 MİLYON DOLAR
GERÇEKLEŞME : % 83
TOPRAK İŞLERİ
Proje kapsamında, 34.470.535 m³ güzergah kazısı ve 10.672.527 m³ güzergah dolgu işi yer almakta.
-1.iş kapsamında 16.124.378 m³ kazı ; 1.893.030 m³ dolgu, 178.413 m³ taş dolgu ve 30.117 m taş kolon imalatı tamamlandı.
-İkmal işi kapsamında da 17.629.896 m³ kazı ; 2.927.161 m³ dolgu ve 16.947 m³ taş dolgu imalatı tamamlandı.
-Proje bazında ; 33.754.274 m³ kazı (% 98) ve 4.820.191 m³ dolgu (% 45) ve 195.360 m³ taş dolgu (% 88) imalatları gerçekleşti.
GÜZERGAH TOPRAK İŞLERİ :
Toplam Kazı: 34.470.535 m³
Yapılan Kazı: 33.754.274 m³
Kalan Kazı: 716.261 m³
Gerçekleşme Oranı: % 98
Toplam Dolgu: 10.672.527 m³
Yapılan Dolgu: 4.820.191 m³
Kalan Dolgu: 5.852.336 m³
Gerçekleşme Oranı: % 45
SANAT YAPILARI
Proje kapsamındaki beton imalatı miktarı, 1.075.000 m³ olarak belirlendi. İş kapsamında, 634.696 m³ beton imalatı yapıldı. İkmal işi kapsamında 440.304 m³ beton imalatı yer almakta. Proje kapsamında yer alan sanat yapılarından, İş kapsamında 39 adet menfez, 12 adet altgeçit, 10.098 metre uzunluğunda aç kapa tünel tamamlandı. İkmal işi kapsamında 29 adet menfez, 16 adet altgeçit, 548 metre uzunluğunda viyadük ile 1.169 metre uzunluğunda aç kapa tünel yer almakta. Proje bazında; Menfezlerde 69.028 m³ ; Altgeçitlerde 18.341 m³, Viyadüklerde 13.704 m³ ; Aç Kapa Tünellerde 583.694 m³ olmak üzere toplam 684.767 m³ beton imalatı tamamlandı.
DELME TÜNELLER
Proje kapsamında 3 adet tünel ve Acil kaçış (yaklaşım) tüneli olmak üzere toplam 6.752 metre uzunluğunda (4) adet delme tünel bulunmakta. 4.445 metre uzunluğundaki sınır tünelinin 2.375 metresi Türkiye, 2.070 metresi ise Gürcistan sınırları içerisinde. Sınır tüneli 2.375 metre, Senger varyantındaki T1 tüneli 2.898 metre, T2 tüneli 1.052 metre, acil kaçış (yaklaşım) tüneli ise 427 metre uzunluğunda. Delme tünellerde kazı çalışmaları tamamlanmadı. Ayrıca, Türkiye kesimindeki Sınır tünelinde 2.177 metre ; Senger T1 tünelinde, 1.091 metre ; Senger T2 tünelinde ise 1.052 metre nihai kaplama betonu imalatı yapıldı. Acil kaçış (yaklaşım) tünelinde ise kaplama betonu hariç diğer imalatlar tamamlandı.
VİYADÜKLER
KARS ÇAYI VİYADÜĞÜ: 12’ncı km’de yer alan 323 metre’lik (10) açıklıklı viyadükte, radye ve kenar ayak beton imalatları tamamlandı, elevasyon beton imalatı aşamasında.
SUSUZ ÇAYI VİYADÜĞÜ: 21’ncı km’de yer alan 225 metre’lik (7) açıklıklı viyadükte radye ve kenar ayak beton imalatları tamamlandı, elevasyon beton imalatı aşamasında.