Kars Valisi Ahmet Kara’nın kaldığı Çakmak Köyü yolu üzerindeki Valilik Konağı’nda 2 yıldır bakılan Kars Çoban Köpeği’nin ölümü konak çalışanlarını üzüntüye boğdu.
Geçmiş yıllarda tescillenen Kars Çoban Köpeği Kars’ta az sayıda bulunuyor. Bunlardan biri de yaklaşık 2 yıl önce Kars Valisi Ahmet Kara’nın girişimleriyle Valilik konağı’na getirildi ve “Boran” ismi verildi. Konakta büyük bir titizlikle bakılan “Boran” Bahçıvan Osman Güzel’in özel ilgisiyle güzel bir şekilde bakılıp beslendi. Konak çalışanlarının büyükçe sevgisini kazanan “Boran” zeki hareketleri ve vefalı oluşuyla da tüm dikkatleri üzerine çekti.
Kurban Bayramı öncesinde konağın bahçesine sinek ilacı sıkıldı. Aradan bir süre geçtikten sonra “Boran”da hastalık belirtisi baş gösterdi. Bayram arefesinde de “Boran” isimli Kars Çoban Köpeği konakta ölmüş halde bulundu. Bunun üzerine Tarım Müdürlüğü ekipleri, veterinerler gelerek inceleme yaptılar. İlk olarak ilaçtan zehirlenmiş olabileceği üzerinde duruldu. Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürü Yusuf Yurdalan sinek ilacıyla bu hayvanın ölemeyeceğini başka nedenler olabileceğini söyledi. Bu defa da hayvanın yediği yiyeceklerden zehirlenmiş olabileceği düşünüldü. “Baran”ın çok sevdiği Tavuk etinin kemiklerinden zarar gördüğü, uçları keskin olan kemiğin midesi ve bağırsaklarını yaralamış olabileceği ağırlık kazandı.
Konuyla ilgili gazetecilerin sorularını cevaplayan Vali Kara, Bahçıvan Osman Güzel’in kendi evladı gibi köpeğe baktığını belirterek, köpeğin bayramdan bir gün önce sabaha karşı ölü bulunduğunu söyledi. Bunun üzerine gerekli araştırmaların yapıldığını ve köpeğin tavuk kemiğinin midesi ve bağırsaklarında yol açan kanama nedeniyle ölmüş olabileceği üzerinde durulduğunu belirtti. Köpeğin kafasının, iç organlarının ve son gün yediği yiyeceklerin incelenmesi Erzurum Araştırma Merkezi’ne gönderildiğini söyleyen Vali Kara, incelemenin devam ettiğini belirtti.
Vali Kara şunları söyledi:
“Biz bu bayramda üzüntü yaşadık. Benim köpeğimin ölümü fevri, ferdi bir olay, tamamen şahsımızı ilgilendiren bir olay. Ülkemizde bayramdan önce deprem oldu, terör olayları oldu onlar bizi daha çok üzmüştü. Bayram öncesi de bizim evin bir ferdi gibi olan, bizden biri gibi olan artık duygusal bağlarımızın da oluşmuş olduğu bir hayvanımız olan Boran ismindeki tescilli çoban köpeğimiz öldü. İki senedir bahçemizde olan, yabancı biri geldiğinde haber veren, kendini sevdirebilen, hiç kimseye zararı olmadan yaşamaya devam eden, çocuğumuz gibi sevdiğimiz güzel bir köpekti ve tescilli Kars çoban köpeğiydi. Biz arzu ediyoruz ki Kars’ın çoban köpeği bütün Türkiye’de bilinsin ve doğu bölgelerinde yaygın olarak kullanılsın. Bazı kayıtlara göre Kangal köpeğinin atası olarak biliniyor çoban köpekleri. Kangal köpeğinin bu köpekten türediği bazı kitaplarda yazıyor, dolayısıyla Kars Çoban Köpeği önemli bir hayvandır. Özellikle Kafkasya, Kars şartlarına uyum sağlayabilen, soğuğa dayanıklı ve -70 derecede bile üşümeyen bir köpek türüdür. Özellikle sıcağa dayanamayan bir hayvan olarak bilinir çoban köpekleri. İki yıldır birlikte olduğumuz Boran adlı çoban köpeğimizin bir gün uyandığımızda ölü bulduk ve çok üzüldük. Akşamdan rahatsızlık belirtileri gözlemlemiştik ve sütünü içmemişti. Her zaman yaptığımız gibi konağa geldiğimizde biraz oynadık ve biz içeriye girdik. Sabah uyandığımızda evin kapısında ölmüştü. Akıllı bir köpek olduğu için Kapının önüne gelme sebebinin de yardım istemek olduğunu düşünüyorum. Her canlı doğar, büyür ve ölür ama iki senedir birlikte mutlu anlar yaşadığımız için kaybettiğimiz için üzüldük. Çok zeki bir hayvandı mesela bizim bahçemizde yetiştirdiğimiz sebzelerimizin içine hiç girmezdi. Seranın başında beklerdi, kimseyi ısırmadı sadece korkutmak amaçlı ve haber vermek amaçlı havlardı ve hiç kimseye zararı olmadı. Tabi biz isteriz ki memlekette hiçbir canlı zarar görmesin.
MİT VE EMNİYET TEŞKİLATI’NDA KARS ÇOBAN KÖPEĞİ ÜRETİLİYOR
Vali Ahmet Kara: Boran adlı Kars Çoban Köpeği tescilliydi ve bizde belgesi valilikteydi. Kars’ta bu cinsten fazla hayvan yok o açıdan eğer bir tane bulabilirsek tekrar bir yavru almayı düşünüyorum. Bu cinsin Kars’ta çoğaltılması lazım. Çünkü Kars hayvancılık bölgesidir. Özellikle köylerde çok iyi bir bekçi, dosttur aslında köpek. Her hayvanın ayrı bir özelliği vardır, köpeklerde ise bu özellik sadakat olarak öne çıkar. Köpekler çok sağdık hayvanlarıdır ve sahibine asla ihanet etmezler. Mesela kedi için nankör denilir ama bu durum köpeklerde sağdık olarak nitelendirilir. O açıdan köpekler ilgiyi ve sevgiyi hak edecek hayvanlardır. Eğer bu cins köpeğin erkekli dişili bir çiftini bulabilirsek bir çiftlik kurma yoluna gitmeyi düşünüyorum. Burada üretimi yapılan bu cins köpeğin diğer illere de sevkıyatı yapılarak satılabilir. Mesela Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT)’de ve Emniyet Teşkilatı’nda Kars Çoban Köpeği üretiliyor ve yaygınlaştırılma çabası var. Diğer illerin teşkilatları da bu üretimi bekliyorlar. Türleri bu şekilde yok olmaktan kurtarılabilir, biz bunları çoğaltarak Karsımızın adını duyurarak yaygınlaştırabiliriz. Kars Çoban Köpeği’nin üzerinden bir ticari gelir sağlamak bile mümkün olabilir. Bayramdan sonra Kars Çoban Köpeği sık sık gündemimizde olacaktır.
BORAN’IN ÖLÜM NEDENİ ARAŞTIRILIYOR
Ölüm nedeni araştırıldı ve otopsi yapıldı. Otopsi sonucu zehirlenmeden kaynaklandığı şeklinde açıklama yapıldı. Sonrada biraz ihtimaller fazlalaştı. O gün bahçede sinekler için ilaçlama yapıldığı ve ondan olabileceği ihtimali doğdu. Tarım müdürlüğü bunu tamamen yalanlayarak sinek ilacının insan ve hayvan için zararı olmadığını açıkladı. Daha sonra da iç organlarında kanama meydana gelmişti. Akciğeri, karaciğeri, midesi ve bağırsağı kanamış şekilde tespitte bulunuldu. Bu durum da ya zehirlenmeden oluyormuş, ya da tavuk kemiğinin ince yerleri bıçak gibi oluyormuş ve iç organlarını kesebiliyormuş. Veterinerler de bu yönde olduğuna dair kemiklerin kestiğini ve iç kanamadan öldüğünü söylediler. Bağırsaklarında da tavuk kemiği de bulununca iç kanamadan öldüğü ve kemiğin iç organlarını kestiği ortaya çıktı. Buna rağmen kuduz korkusundan dolayı hem iç organları hem de kafası analiz için Erzurum’a gönderildi. Ayrıca bir gün öncesinden yedirilen yiyecekler laboratuara gönderildi. Bayramdan sonra da laboratuardan sonuçlar gelecek. Bahçıvanımız Osman bey çok sevdiği için Boran için bahçenin bir tafaında yer ayarlayarak oraya gömdü. Bahçıvanımız iki gündür ağlıyor, çünkü o çok seviyormuş demek ki ismi geçince bile ağlıyor. Onunla en çok bahçıvan ilgilendiği için duygusal anlamda o daha çok etkilenmiş olmalı.”
KONAĞA GÖMÜLDÜ
Kars’ta sayıları parmakla gösterilecek kadar az olan Kars Çoban Köpeğinin cesedi ise onu çok seven bahçıvan Osman Güzel tarafından konağın bahçe duvarı kenarına gömüldü.
BORAN 9 EYLÜL 2010’DA GAZETECİLERLE TANIŞTIRILMIŞTI
Vali Kara 9 Eylül 2010 günü gazetecilerle birlikte gittiği Vali Konağında Kars Çoban Köpeği ve özellikleriyle ilgili şu açıklamalarda bulunmuştu:
“Kars köpeğini Karslıların da beslemesi için kendisinin de örnek olsun diye Kars köpeği beslediğini söyleyen Kara, “Ben Karslılara örnek olsun diye konağımın bahçesinde Kars köpeği besliyorum. Bu köpek aslında Kafkas türü bir köpektir. Yalnız Kars çoban köpeği olarak tescil edildiği için adı Kars çoban köpeği olarak kalmıştır. Aslında bu köpeğin genel adı Kafkas köpeğidir. Bu köpeklerin özelliği hiçbir saldırgan hayvandan, ayıdan ve hiçbir şeyden korkmazlar. Sahibi saldır dedi mi hiç korkmadan saldırır. Köpeğimizi geceleri bağlamıyoruz ve açık olarak bahçede dolaşıyor. Konağın her tarafını özellikle tilkilerden koruyor. Şu anda yaptığı en önemli görev etrafta bolca bulunan tilkileri konağın bahçesine sokmamaktır. Köpeğimizin bir diğer önemli özelliği de soğuğa son derece dayanıklı olmasıdır. Sıcak havada ve güneşte dolaşamıyor ama geceleri muhtemelen eksi 40 dereceğe kadar dışarıda durabiliyor. Neden bu köpekte kangal köpeği gibi meşhur olmasın? Çünkü Kangal köpeğinden çok daha cesurdur.
KARS KÖPEĞİ SİVAS KANGAL KÖPEĞİNİN ATASIDIR
Sivas’ın Kangal ilçesi Kangal köpeği ile Dünyada ve Türkiye’de markalaşmıştır. Bu köpeği tanımayan, bilmeyen yoktur. Bir rivayete göre zamanın birinde Kars’ta görev yapan Sivaslı bir memur, bu köpeği Sivas’a götürmüş ve orada çoğaltmıştır. Dolayısı ile Kars köpeği Kangal köpeğinin atasıdır. Aslında önümüzde ki günlerde çiftliğini de kurmak istiyorum. Bu benim kafamda bir fikir olarak yer almış durumdadır. Ben Sivas’ta Kangal ilçesinde kangal köpeklerinin çiftliğini gördüm. Başına bayan veterineri olan bir çiftlik ve bu çiftlikte kangal köpekleri üretiliyor ve satıyorlar. Bir rivayete göre de bu Kars köpeği Sivas Kangal köpeğinin atasıdır. Ama Kangal köpeği artık tam bir marka olmuş ve sadece Türkiye’de değil Dünya biliniyor.”