Kars’ın merkeze en yakın olan ve Türkiye’nin tek Alman köyü Karacaören’de, içerisinde 150 Alman asıllı vatandaşın yattığı mezarlık, sahipsizlik yüzünden yok olmaya yüz tuttu.
Daha 2,5 ay önce vefat eden Olga Albuk (69), 12 yıl önce vefat eden eşi Fredirik’in vasiyeti üzerine 2 oğlu tarafından bu mezarlıkta yanı başına defnedildi. Türkiye ve Kars’ı Karslılardan da çok sevdiğini vurgulayan 4 kişilik ailenin büyük oğlu August Albuk, mezarlarının yok olmak üzere oluğu için “Türkiye’de yaşamak güzel ama ölmek daha da kötü.” dedi.
Karacaören, 1877 yıllarında Osmanlı - Rus savaşlarının yaşandığı sıralarda, Ruslardan kaçarak Kars’a yerleşen 10 aileden oluşan 60 Alman tarafından kurulmuş. Aynı dönemlerde köye kilise ve bir de mezarlık yapılmış. Bu kilise daha sonra yeniden yapılarak okula çevrilmiş. Babası Rus, annesi Eston olan ve çok iyi derecede Rusça ve Türkçe bilen 2,5 ay önce de vefat eden August ve Pedro kardeşlerin annesi Olga Nine de bu köye Kars'ın Arpaçay ilçesinden gelin gelmiş. Almanlar çeşitli nedenlerden dolayı başta Almanya ve Rusya olmak üzere küçük bir gurup da İstanbul’un Polenezköy ilçesine göç etmiş. Bu göçlerin ardından Albuk ailesi de göç etmeyerek aynı köyde yokluk içerinde günümüze kadar yaşamaya devam etti. Bu nedenle boşalan köye dağ köylerinden gelen Türkmen Aleviler yerleşmiş. Bayramlarda ve pazar günleri ise bu evde halen Türkçe İncil okunur. Ailenin komşularla arası çok iyi, hiç kimse tarafından ayrım görmediklerini söylüyorlar.
Altı kişiden oluşan ailenin en büyüyü olan baba, 12 yıl önce yaşamını yitirdi. Vasiyeti üzerine de bu mezarlığa gömülmek istedi. Ayrıca eşi Olga’da bu vasiyet üzerine 2,5 ay önce vefat etti ve oğulları tarafından baba Fredirik’in yanına gömüldü.
ŞU ANDA MEZARLIKTA HAYVANLAR OTLUYOR VE ÇÖPLÜK OLMAK ÜZERE
Daha önce özelleştirme kapsamında olan Kars Şeker Fabrikası’nın arazisi içerisinde olduğu için biraz olsun korunan mezarlığı da içerisine alan tel örgüler geri çekilince mezarlıkta hayvanların otladığı bir alan haline geldi. Çünkü mezarlığın hemen yanı başına kadın Doğum ve Çocuk Hastanesi ile birlikte Azerbaycan Petrol Şirketi SOKAR tarafından 32 derslikli Haydar Aliyev Endüstri Meslek Lisesi’nin inşaatları devam ediyor. Ayrıca inşaatların altında kalan mezarlık yakınında bulunan bölgede daha önce dikilen çam ağaçları da belediye ait ağaç sökme iş makinesiyle sökülerek başka yerlere dikiliyor. Bu nedenle içerisinde 150 Alman vatandaşın yattığı mezarlıkta yok olmak üzere. Mezarlara genel olarak mezar taşı yapılmamış. Çünkü Almanların dini inançları ve ritüelleri gereği ölülerini Türklerden farklı bir şekilde gömdükleri için defineciler ve mezar hırsızları yüzünden mezarların yeri belli olmasın diye mezar taşı yapmamışlar.
YILLAR ÖNCE GÖÇ EDEN ALMANLAR, KARS’A GELEREK ATALARINA AİT MEZARLARA SAHİP ÇIKSIN
Bu nedenle yok olmaya ve çöplük olmaya yüz tutan, şu anda da üzerlerinde hayvanların otladığı mezarlarının yetkili ve ilgililer tarafından kurtarılmasını isteyen August ve Pedro kardeşler, anne ve babalarının mezarları başına gelerek iki dine göre dualar ettiler.
“Ey göklerde olan babamız. Adın kutlu olsun. Hükümdarlığın göklerde olduğu gibi yeryüzünde de sürsün. Günlük rızkımızı bugün verip bize karşı günah işleyenleri biz nasıl affediyorsak sende bizim günahlarımızı affet. Bizi günahla deneme, bizi kötülüklerden kurtar. Çünkü hükümranlık, kudret ve yücelik ebediyete kadar senindir. Büyük isminle dua ederiz. Amin” şeklide dua eden Albuk kardeşlerden August, şunları söyledi.
“Şu anda içerisinde bulunduğumuz mezarlık, 1877 yıllarında kurulmuş bir Alman mezarlığıdır. Bu güne kadar da Kars Şeker Fabrikası arazisi ve koruması altındaydı. Fakat Şeker Fabrikası’nın yanı başına yapılacak yeni çocuk ve doğum evi hastanesi ve Azerbaycan Petrol Şirketi bir lise yaptırıyor. Bu nedenle de çevrede mezarlığı koruyacak herhangi bir korunakta kalmadı. Mezarlık üzerinde hayvanlar otluyor ve her taraf pislik içerisinde. Sadece şunu söyleyebilirim ki Türkiye’de yaşamak iyi ama ölmek kötüdür. Yetkililerden ve sizlerden bu konuda yardım bekliyorum. Annem 2.5 ay önce rahmetli oldu ve babamın vasiyeti üzeriden yanına defnettik. Şu anda bu mezarlıkta 150’ye yakın Alman mezarı var. Yerle bir olmuş durumda çünkü mezar taşları bile yok. Kars’ta dört nüfuzlu bir aileyiz ve işsiziz, maddi imkânlarımız yok. Bizlerin bu şartlarda mezarlığımızı koruma altına almaya güzcümüz yetmez. Bu nedenle mezarlığımıza her gün baka baka kahroluyoruz. Yoksa gelip 24 saat burada nöbet tutacağım. Yanı başına yeni yapılan inşaatlar yapılıyor ve bunlarının atıkları da buraya dökülecek. Zaten daha önce dikilen çam ağaçları da buradan sökülerek başka yerlere götürülüyor. Mezarlarımızın üzerlerinde hayvanlar otluyor ve gübrelerini bırakıyorlar.
Almanlar 1877 yılarında Osmanlı – Rus savaşları sırasında Kars’ın merkez Karacaören Köyü’ne yerleşmişler ve hemen yakınında bulunan bu bölgeye de ölülerini gömmüşler. Daha sonra da çeşitli nedenlerden dolayı Almanya, Rusya ve bazıları da İstanbul’un Polenezköy’de göç etmişler. Cenaze taşınmaz ki nereye taşıyayım. Buradan özellikle İstanbul Polenezköy’e göçen şu anda da oldukça zengin olan akraba ve soydaşlarımız var ama onlarda çok duyarsız ve geçmişlerini unutmuş ve bir daha da geri dönmemişlerdir. Buradan onlara çağrıda bulunuyorum ve lütfen gelsinler ve yok olmak üzere olan atalarının mezarlarına sahip çıksınlar.”