Tacettin DURMUŞ

Tahıl ürünleri üretim miktarları geride bıraktığımız 2018 yılında, 2017 yılına oranla yüzde 4,8 azaldı.

Henüz geride kalan 2018 yılında tahıl üretimi azalarak 34,4 milyon ton olarak gerçekleşirken, bu düşüşün hükümetin tarım politikası, iklim koşulları, dışa bağımlılık, köylünün üretimden düşürülmesi gibi türlü nedenlerle 2019 yılında da gerçekleşeceği bekleniyor.

TUİK verilerine göre, bir önceki yıla göre buğday üretimi yüzde 7 oranında azalarak 20 milyon ton, arpa üretimi yüzde 1,4 oranında azalarak 7 milyon ton, çavdar üretimi değişim göstermeyerek 320 bin ton, yulaf üretimi yüzde 4 oranında artarak 260 bin ton oldu.

Kars köylüsü üretimden düştü

Geçimini sadece tarım ve hayvancılıkla idame ettiren Kars çiftçisi, yeni yıla girerken daha şimdiden tohum ve mazot derdine düştü. Mazot desteklerinin az oluşundan ve pahalılıktan dert yanan çiftçi, iklim koşullarının değişmesine paralel olarak üretim ve destek programlarının önemine dikkat çekiyor.  Kars’ın da Konya Ovası gibi olması gerektiğine işaret eden köylü, iklim şartlarının değişmesi ve yaz aylarının kurak geçmesi ve kış aylarında da kar yağışının az olmasının Kars ve çevresinde tahıl üretiminin yapılamaz hale getirdiğinden de dert yanmaya başladı. Kars köylüsünün yumurta, ekmek, tavuk ve tohumu bile şehirden alması, köy kültürünün geride kalmasına neden olurken, yaz boyunca binbir emekle hayvanlarını yetiştiren üretici, hayvanından yeterli karı da elde etmiyor.

Köylü patatesi bir şehirden alıyor

Öte yanan baklagillerin önemli ürünlerinden yemeklik bakla, yüzde 13,8 oranında azalarak yaklaşık 5,9 bin ton, kırmızı mercimek yüzde 22,5 oranında azalarak 310 bin ton, patates ise yüzde 5,2 oranında azalarak yaklaşık 4,6 milyon ton olarak gerçekleşti. En güzel patatesin bir zamanlar Kars’ta üretilmesine rağmen, Kars köylüsü patatesini de şehirden alarak evine götürüyor.

Karadenizliler Kars’a gelip sebze üretiyor

Karadenizlilerin bölgemize gelerek sebze üretmesi bir yanana sebze ürünlerinde üretim miktarı 2018 yılında bir önceki yıla göre yüzde 2,6 azalarak yaklaşık 30 milyon ton oldu. Meyveler içinde önemli ürünlerin üretim miktarlarına bakıldığında, bir önceki yıla göre elma yüzde 19,6, nar yüzde 7, çilek yüzde 10,2 oranında arttı, kayısı yüzde 23,9, üzüm yüzde 6,4 oranında azaldı. Bir zamanlar Digor’da üzüm üretilirken bostan kültürü Kars il genelinde ortadan kalkarken, Artvinliler gelip başta Arpaçay ovası olmak üzere düzenledikleri bostanlarda, lahana, havuç, kabak, soğan gibi çeşitli sebze ve meyveler yetiştiriyor.