Volkan KARABAĞ

Araştırmacı-Yazar Vedat Akçayöz, birçok medeniyete ev sahipliği yapan Kars’ın tarihinde, kültüründe, sanatında ve siyasetinde izler bırakmış ‘büyüklerimiz  unutulmasınlar’ diye tekrar yazı dizisi haline getirdi.

Akçayöz, birçok medeniyete ev sahipliği yapan Gazi Kars için hizmetler eden büyüklerimizin cadde ve sokak isimlerinde yaşatılmasının yanı sıra gönüllerde, bilgi dağarcığımızda ve kalplerimizde de yer almaları gerektiğini de vurguladı.

Akçayöz, bu araştırmasında  Doğu cephesinde savaşan, Kars’ta Vali Belediye Başkanı olarak hizmet veren ve  1953 yılında Kars’ta vefat ederek kendi isteği ile  Karadağ mezarlığına defnedilen Tahir Barlas’ın (BORLAS) kısacıkta olsa hayat hikayesini yazıya döktü.

TAHİR BARLAS’IN (BORLAS) HAYAT HİKAYESİ 

Tahir Barlas 1886’da İstanbul da doğdu. Babası Ali Efendi’dir. İlk ve orta öğrenimini tamamladıktan sonra Mülkiye Mektebi idadi kısmından mezun oldu.

30 Kasım 1908 de Anamur ve 1909 da İslâhiye Mal Müdürlüğüne tayin edilen Tahir Barlas, 1910 da Erzurum Defterdarlığı Tahsilât Müdürlüğüne getirildi.

Değerli büyüğümüz, Tutak ve Bayburt Kaymakam Vekilliği yaptıktan sonra 1911 de Pasinler, 1914 de Kemah, Hınıs, 1916 da Malazgirt, Arapgir ve Taşköprü kaymakamlıklarında bulundu. 1919 da Adapazarı Kaymakamlığı sırasında Adapazarı’nda ortaya çıkan karışıklıklardan sorumlu tutularak görevinden alındı.

Ardından I. Dönem İzmit Milletvekili olarak Mecliste görev yaparken, Milletvekili ile memurluğun aynı kişi üzerinde olamayacağı için, yapılan tebligat gereği İzmir mebusluğundan 14 Aralık 1920’de ayrıldı.

Daha sonra Hükümet tarafından Bayazıt Mutasarrıflığına atandı.

Tahir Barlas, Doğu cephesinde gösterdiği büyük başarıdan sonra 1921 Kars Valiliği,

1924’ten itibaren de Bayazıt, sonra tekrar Kars valiliklerine getirildi.

1946`da Kars’ta yapmış olduğu başarılı çalışmalarından dolayı Kars Belediye Başkanı olarak görev aldı, bu görevini 1950 yılına kadar sürdürdü.

Bilim insanı, araştırmacı – yazar Prof. Dr. Enver Konukçu, Tahir Barlas için şöyle demektedir;

“Tahir Bey, 1934'de, Cengiz Han ailesine küregenlik yolu ile akraba olan Timurleng'in mensub olduğu kabile adını, Barlas’ı soyadı kabul etmişti,

Zeki, çalışkan, hizmet ettiği yerlerde ve Kars’ta halk tarafından çok sevildi, ahâli ile iletişimde samimi ve tecrübeli insandı.

Kaymakamlık ve valilikte, genç Türkiye'nin şekillenmesinde, Atatürk ilkelerinin uygulanmasında emekleri çoktu.

Yurdun batısında ve doğusunda yöneticilikte bulundu. Belediye Başkanı olarak demir perdenin soğuk rüzgârlarına karşı, Kars gibi hudut bekçiliği yaparak, ekonomik zorlukların pençesindeki insanların kalbinde taht kurmuştur.

Tahir Barlas 11 Eylül 1950’de görevi sona erdikten sonra 8 Temmuz 1953'te 67 yaşında çok sevdiği Kars’ta hayata gözlerini kapadı. Kars ta vefat edince, kendi vasiyeti gereği Kars Karadağ mezarlığına defnedildi.

Karadağ Mezarlığında toprağa verildi.

Mezarının baş taşında "Hüvelbâki, İzmit Mebusu Tahir Barlas ruhuna fatiha.

D. 1886,0:9 Temmuz 1953" yazılıdır.”

Dip not: Küregenlik Cengiz Han soyundan Kazan Han'ın kızı Saray Mülk Hanım'ı nikâhına alarak damat anlamına gelen Küregen lakabını taşımaya hak kazanmıştır. Cengiz Han'ın soyundan gelmediği için "Han" unvanı yerine "Emir" unvanını kullanmıştır.

Kaynakça;(43 TBMM-ZC H, s.307. 44 Türkiye Büyük Millet Meclisi Zabıt Ceridesi 1336. II, s.139. 45 TBMM-ZC-, Ankara-1994, VII, s.55.)