Tacettin DURMUŞ

Aylık iş ve ekonomi dergisi CNBC-e Business, Eylül sayısında, 81 ilin yaşanabilirlik karnelerini bu yıl dördüncü kez hazırladı. Altı ana başlık altında toplanan 37 alt başlığa göre yapılan değerlendirmeler sonucunda 81 ilin yaşanabilirlik 2010 notları ortaya çıkarıldı. "Türkiye'nin Yaşanacak Şehirleri 2011" araştırmasına göre, ilk sırayı 59.06 karne notu ile dördüncü kez liste başı olan Ankara aldı.

Yaşanabilirlilik Karnesi  listesinde 81 ile not verildi, en başarılı il belli oldu. 81 ilin Yaşanabilirlilik Karnesini çıkardı. Listenin başında son dört senedir birinciliği kimseye kaptırmayan başkent Ankara yer aldı. Ankara'yı geçen yıla göre 6 basamak birden yükselen Antalya takip etti. Geçen yılın 5'incisi mega kent İstanbul ise bir basamak gerileyerek listenin 6'ncı sırasındaki yerini aldı. Bu araştırma sonucuna göre de Kars 31,96 karne notu ile Yaşanılabilir iller arasında 2009 yılına 69, 2010 yılındaysa 70’inci sırada yer aldı.        

ANKARA EKONOMİ ALANINDA BİR NUMARA!

Geçen yılında ilk sırasında bulunan Ankara ekonomi, eğitim alanlarında da listenin ilk sırasında yerini aldı. Ankara sağlık alanında, 2'nci, güvenlik alanında 35'nci, kent hayatı açısından 61'inci, kültür sanat açısından 4'üncü sırada bulundu. Buna göre ekonomik alanda ise 2010 yılının İlk 10 yaşanabilir ili sırasıyla Ankara, Antalya, Eskişehir, Trabzon, Isparta, İstanbul, Bolu, İzmir, Artvin ve Sinop. Ankara'yı geçen yılın 8'incisi Antalya takip etti. Antalya'nın yaşanabilir karnesindeki notu 54.31 olarak belirlendi. Antalya ekonomide 6'ncı, eğitimde 11'inci, sağlıkta 10'uncu, güvenlikte 24'üncü, kent hayatında 1'inci ve kültür sanatta ise 7'nci sırada yerini aldı.

KÜLTÜR SANATIN LİDERİ ESKİŞEHİR

Son iki yılın ikincisi Eskişehir bir basamak geriledi. Listenin 3'üncü sırasında bulunan Eskişehir'in  yaşanabilirlilik karnesindeki notu 52.20 oldu. Kültür sanat alanında liste başında bulunan Eskişehir ekonomide 10'uncu, eğitimde 4'üncü ve sağlıkta 9'uncu sırada bulundu.

İSTANBUL KÜLTÜR SANATTA 5'İNCİ

Mega kent İstanbul 2009 yılına göre bir basamak gerileyerek listenin 6'ncı sırasında yer aldı. Ekonomide listenin 2'nci sırasında bulunan İstanbul eğitimde 20'nci, sağlıkta 50'nci, güvenlikte 15'inci oldu. Kent hayatında listenin 2'nci sırasına oturan 2010 yılının Avrupa Kültür Başkenti seçilen İstanbul kültür sanat sıralamasında listenin 5'inci sırasında yerini aldı.

34 İL SIRALAMADA GERİLEDİ

81 ilin genel yaşanabilirlik sıralamasına bakıldığında 37 şehrin yükselişte, 34 şehrin ise sıralamada gerilere düştüğü tespit edildi. 10 şehirde ise geçen yıldan bu yana bir değişiklik gözlenmedi.

SUÇ ORANI EN YÜKSEK İL KIRIKKALE

İllerin suç oranlarına bakıldığında suç oranı en yüksek olan ilin Kırıkkale, en düşük olduğu ilin ise Çorum olduğu tespit edildi. Kırıkkale'de nüfus sayısı 276 bin 647 olurken 2010'da 8 bin 639 suç işlendiği görüldü. Bunu 203 bin 741 nüfus ile 5 bin 996 suç işlenen Yalova ve 187 bin 758 nüfus ile 5 bin 171 suç işlenen Bartın izledi. Suç oranı en yüksek olan diğer iller şöyle: "Bursa, Eskişehir, Aydın, Çanakkale, Denizli, Afyonkarahisar, Erzurum." Genel yaşanabilirlik alanında listenin 11'inci sırasında yer alan Çorum suç oranı en düşük olan il oldu. Çorum'u sırasıyla şu iller takip etti: "Ağrı, Mardin, Şırnak, Siirt, Bingöl, Sakarya, Van, Muş, Trabzon."

İLLERİN GENEL YAŞANABİLİRLİK KARNESİ (TAM PUAN= 100)

KARNE NOTU -  SIRA: 2010   -  2009

Adana                     37,98                        55            13

Adıyaman               32,57                        67           62

Afyonkarahisar       39,06                        47           58

Ağrı                         30,52                        74          81

Aksaray                   32,01                        69          65

Amasya                   38,10                        52          54

Ankara                    59,06                          1           1

Antalya                   54,31                          2           8

Ardahan                  33,88                        62         63

Artvin                     47,98                           9         6

Aydın                      41,22                       36          36

Balıkesir                   42,11                      32          39

Bartın                       38,06                      53          45

Batman                    31,52                      72          72

Bayburt                    41,09                     37          31

Bilecik                     38,17                     51          53

Bingöl                      33,29                     65          74

Bitlis                        27,64                      79          80

Bolu                        49,50                        7          7

Burdur                    43,52                       24          15

Bursa                      40,54                       40          38

Çanakkale              43,64                       20          25

Çankırı                   39,89                       44          33

Çorum                   46,24                       11          51

Denizli                   42,58                      29          52

Diyarbakır             32,97                       66          68

Düzce                    37,89                      56          43

Edirne                   45,01                       12          12

Elazığ                    43,92                      19          40

Erzincan                40,11                      43          55

Erzurum                40,49                      41          27

Eskişehir               52,20                      3           2

Gaziantep              34,94                    60          59

Giresun                 42,61                    28          29

Gümüşhane          40,90                    39          41

Hakkari                 23,64                   81          73

Hatay                   32,20                   68          61

Iğdır                     30,34                   75          75

Isparta                  51,30                     5          3

İstanbul                50,94                    6          5

İzmir                    48,23                    8          9

Kahramanmaraş  34,49                  61          67

Karabük               42,45                 31          22

Karaman              44,05                 18          18

Kars                     31,96                 70          69

Kastamonu          41,85                 33          37

Kayseri                 43,60               22          24

Kırıkkale               44,94              14          11

Kırklareli               43,62              21          21

Kırşehir                38,86              48          50

Kilis                      33,57              64          60

Kocaeli                 43,55              23          26

Konya                  42,45              30          35

Kütahya               43,09              26          30

Malatya                41,46             34          28

Manisa                 39,68              45          46

Mardin                  30,96             73          79

Mersin                  39,16             46          34

Muğla                   44,78             16          20

Muş                      27,59             80          70

Nevşehir               41,31             35          19

Niğde                   37,33             57          48

Ordu                    38,06              54          57

Osmaniye            33,64              63          64

Rize                     44,80             15          10

Sakarya               38,70             49          56

Samsun               44,06              17          17

Siirt                     31,52             71          78

Sinop                  46,29             10          14

Sivas                   40,47             42          16

Şanlıurfa             28,57             78          77

Şırnak                  28,75             76          71

Tekirdağ              35,98             58          44

Tokat                  38,51              50          47

Trabzon              52,10                4          4

Tunceli                43,43              25          49

Uşak                   42,92              27          23

Van                     28,66              77          76

Yalova                41,04              38          42

Yozgat                35,82             59          66

Zonguldak          45,00             13          32